ناظم دباغ: عبدالمهدی یک متخصص اقتصادی است که در پاریس فارغ التحصیل شده و در اکثر فعالیتهای سیاسی نیز حضور داشت، همواره نیز تلاشش آن بوده تا روابط بسیار مطلوبی با گروههای مختلف سیاسی در عراق برقرار کند. در تشکیل حکومت عراق جدید بعد از فروپاشی صدام حسین تا حدی نقش ایفا کرد. او در زمانی که وزیر نفت و وزیر امور دارایی و مالیه بود موفق عمل کرد و وارد حواشی نیز نشد .

آفتاب یزد- گروه سیاســی: عادل عبدالمهدی با مقبولیت ۹۵ درصــدی و بدون هیچ اعتراضی از طــرف نهادهای بــا نفود، از بیشــترین بخت برای برعهده گرفتن ســمت نخست وزیری عراق برخوردار اســت و انتخاب او به این سمت تقریبا قطعی شده است. این نام اکنون قرار است جای نام حیدر العبادی را بگیرد؛ نامی که در این روزها نام پر دردســری بود برای عراق. آشــوبهای خیابانی و نارضایتی عمومی کار را برای العبادی بسیار دشوار کرده بود. هرچند او کسی است که در برابر داعش ایستاد و تمامیت ارضی عراق را حفظ کرد اما دست روزگار بــه گونهای رقم خورد که شــرایط بغرنج مالی و اقتصادی در این کشــور سبب شد مردم همیشه در معرض جنگ و بمــب و ترور را به خیابانها بیــاورد و علیه او بشــوراند. آنها خواســتار کناره گیری العبادی از قــدرت بودند و بعد از پیام غیر تلویحی مراجع به وی مبنی بر عدم کاندیداتوری دوباره اش، نخســت وزیر )شاید دیگر بتوان گفت ســابق عراق( از نامزدی دوباره در عراق صرفنظر کــرد و اکنون راه برای بــه روی کار آمدن عادل عبدالمهدی باز شده است. این در حالی است که محمد الحلبوسی سنی هم به عنوان رئیس جدید پارلمان این کشور برگزیده شــده، این موضوع به این معنا است که احزاب سیاسی در عراق به یک توافق نسبی در این زمینه با یکدیگر دست پیدا کردهاند. عبدالمهــدی از مقامات مجلس اعالی اســامی عراق و معاون دبیرکل کنونی این ســازمان است.

ناگفته نماند کــه وی یکی از کاندیداهای تصدی پســت نخســتوزیری پس از انتخابات مجلس نمایندگان عراق ۲۰۰۵ به شــمار میرفت که در رأیگیری داخلی »ائتالف ملی عراق« با یک رأی مغلوب نوری مالکی شــد. او زمانی هم از اعضای حزب کمونیست عراق بود، اما چند سال بعد هم به عقاید اســام گرایانه آشنا شــد و ایران بعد از انقالب را دنبال میکرد. 

عبدالمهدی کیست؟ ناظــم دباغ نماینــده اقلیم کردســتان عراق در ایران، دربــاره المهدی به آفتاب یــزد میگوید: »عبدالمهــدی یک سیاســتمدار و شــخصیت معروف و برجســته در میــان گروههای مختلف سیاســی است، شاید یکی از گزینههایی که برای نخســت وزیری به ذهنم بیاید عبدالمهدی باشد. البته تا زمانی که توافق نهایی در این زمینه نشود نمیتوان درباره چنین موضوعی نظر داد.« وی ادامه میدهــد: »عبدالمهدی یک متخصص اقتصادی است که در پاریس فارغ التحصیل شده و در اکثر فعالیتهای سیاسی نیز حضور داشت، همواره نیز تالشش آن بوده تا روابط بسیار مطلوبی با گروههای مختلف سیاسی در عراق برقرار کند. در تشکیل حکومت عراق جدید بعد از فروپاشی صدام حسین تا حدی نقش ایفا کرد. او در زمانی که وزیر نفت و وزیر امور دارایی و مالیه بود موفق عمل کرد و وارد حواشی نیز نشد.« از ناظم دباغ درباره گرایشــات او که میپرســیم اظهار میکند: » عبدالمهدی بیشــتر نزدیک به آیتاهلل حکیم محســوب میشود، بعد ازآن اما با همه گروههای سیاسی در تعامل بود.« این کارشــناس اظهار کرد: »نظر او به عنوان یک سیاســتمدارعراقی راجع بــه گروههای مختلف میتواند مطلوب باشد. « ناظم دبــاغ پیرامون این موضوع که عبدالمهدی تا چه میزان قادر خواهد بــود عراق و ایران را به یکدیگر نزدیک کند اظهار میکند: »عبدالمهدی کسی است که اعتقاد و ایمانش مشخص است و میتواند روابط مثبتی هم با ایران داشته باشد.« محمد باقر حکیم دیگر کارشــناس مسائل عراق نیز با تاکید بر اینکه همیشه نخست وزیر عراق بر اســاس توافقات سیاســی احزاب به خصوص شیعیان انتخاب شده اســت، به ایسنا میگوید : البته در این زمینه نظر مثبت مرجعیت نیز مهم و تاثیرگذار است. همان طور که پیش از این اشاره شــد در حال حاضر اسم آقای عادل عبدالمهدی بیشتر از ســایر کاندیداها مطرح است ولی باید صبر کرد و دیگر گزینهها را نیز مورد بررسی قرار داد. این کارشناس مســائل عراق همچنین در مورد تصمیم حیــدر عبادی مبنی بر کاندیدا نشــدن مجدد جهت تصدی پســت نخســتوزیری این کشــور خاطرنشــان کرد: به نظر میرسد آقای عبادی در این زمینه بسیار هوشمندانه عمل کرد چرا که در جامعه سنتی عراق به خصوص شیعیان نظر مرجعیت از اهمیت باالیی برخوردار اســت. احزاب سیاسی نیز تالش میکنند که برای جلب نظر مردم به موضع آیتاهلل سیستانی توجه کنند. و العبادی هم با علم به موضع سیســتانی کناره گیری کرده است. 

عبدالمهدی و دیدار معنادار با سیستانی

در همین رابطه علی بیگدلی کارشــناس مسائل بین الملل به آفتــاب یزد میگوید: »عبدالمهدی به ســراغ آیت الله سیستانی رفته و نشان داده که دارای تمایالت دینی است و علاقه ای به مرجعیت دینی نیز دارد.« از بیگدلــی اما وقتی پیرامون رابطه این عراقی با ایران میپرســیم پاسخ میدهد :»او هیچ وقت به دنبــال نفوذ پذیری از ایران نبــوده و باید رئیس مجلس که اگرچه سنی است را بیشتر از نخست وزیر نزدیک به ایران دانســت. به نظر میرسد در نهایت عبدالمهــدی نیز راه حیدر العبادی را طی کند، یادمان نرفته حیدر العبادی نیز در ماهها و حتی ســال نخست همین وابستگی را نسبت به ایران داشت، کشورمان خیلی تلاش کرد ایشان را به نخست وزیری برساند، اما وقتی این کار صورت گرفت او رفته رفته از ایران فاصله گرفت بنابراین تصور نمیکنــم عبدالمهدی در ارتباط با تعیین نخست وزیر از حق انتخاب و نفوذ پذیری باالیی برخوردار باشــد. اگرچه او شیعه است و به سراغ آیت الله سیستانی نیز رفته است.« این کارشناس مسائل بین الملل در پاسخ به این ســوال که انتخاب این فرد تا چه میزان میتواند جــو کنونی عراق را آرام کند، میگوید: »من فکر نمیکنم جو عراق آرام شود، سوابق نشان داده که عراق اصوال یک جامعه نا آرام اســت و جامعهای است که امکان وحدت در آن بسیار بسیار محدود است، از سویی در وجود عبدالمهدی آن قاطعیت جدی وجود ندارد و بــه نظر میآید عبدالمهدی نیز کسی نیست که بتواند انتظارات دلخواه همه گروهها را به یکاندازه بر آورده کند.« بیگدلی با بیان اینکه وفاق صورت گرفته بر ســر عبدالمهدی به دلیل فشار منطقهای و بین المللی شکل گرفته است اظهار میکند: » فشار آمریکا، عربســتان و ایران روی نهادهای قدرت در عراق، باعث شد چنین اتحادی شکل بگیرد اما این وفاق وفاقی نیســت که بتواند دوام پیدا کند و با وصله و پینه به هم دوخته شــده است، به نظر میآید توافق روی وی بسیار شکننده است بنابراین اتحاد موجــود نمیتواند زیاد دوام بیاورد و احتماال طی یکی دوماه آینده شــاهد نا آرامیهای پنهان در وضعیت عراق خواهیم بود.« وی درباره اینکه با انتخــاب عبدالمهدی آیا باید ایران خوشــحال باشــد یا نه، میگویــد: »ایران خوشحال است. اما نه به معنای خوشحالیای که در زمان نوری المالکی یا اوایل العبادی داشت. ولی در شــرایط فعلی ایران میداند که رقبای دیگری مانند عربســتان و آمریــکا دارد.به هر حال عراق قرارداد امنیتی با آمریکا امضا کرده است. به نظر میرســد عبدالمهدی تا حدی بتواند دو طرف را خوشحال کند. اما در کل با توجه به عمق مسائل اقتصادی و سیاسی در عراق اتحاد و تعادل موجود روی او شکننده است.« او ادامه میدهــد: »عبدالمهدی، گزینه صدرصد مطلوب ایران نیســت گزینه صدرصد عربستان و آمریکا نیز نیست.« بیگدلی اظهار میکند: » از سویی حشد الشعبی نیز وی را انتخاب کرده است. اما بحث این است که آیا عامری )رئیس سابق حشد الشعبی( راه دیگری به غیر از این داشته است ؟اگر این انتخاب از سوی ناچاری نبود آن وقت میتوانستیم با ضرس قاطع بگوییم عبدالمهدی گزینه تماما ایرانی است.« اگرچه امــروز عبدالمهدی تنها گزینه مطلوب در عراق با توجه به شــرایط بحرانی فعلی به شــمار میآید اما میتوان از شــواهد امــر به این نتیجه رسید که اوضاع در عراق آنقدر پیچیده هست که نتوان با تغییراتی اینچنین در انتظار اتفاقات ویژه در آن بود. با این حال عبدالمهدی از گزینههایی است که گروههای نزدیک به ایران به او امیدوارند، این در حالی اســت که ظاهرا آمریکا و عربستان نیز به او چشم بسته اند.