سرویس: بین‌الملل ـ «ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان عراق در تهران در گفت‌وگوی مشروح با تسنیم از تلاش مشترک سه کشور عربی کنار ترکیه برای تشکیل اقلیم سنی خبر داد و گفت: امارات، قطر، عربستان سعودی و ترکیه به‌دنبال این پروژه هستند.

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، «ناظم دباغ» نماینده‌ حکومت اقلیم کردستان در ایران است. یعنی هماهنگی روابط ایران و منطقه کردستان عراق از طریق او انجام می‌شود.وی همچنین در پرونده خود، نمایندگی «جلال طالبانی» رئیس جمهور سابق عراق و اتحادیه میهنی کردستان عراق را دارد.

«ناظم دباغ» یکی از شناخته‌شده‌ترین مردان سیاسی کردستان عراق است که در دو دهه اخیر با ایران به عنوان نماینده کردستان رابطه داشته است.

«ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان عراق در تهران در گفت‌وگوی مشروح با خبرنگاران تسنیم به سئوالات مختلف درباره آخرین تحولات عراق و منطقه کردستان عراق پاسخ داد.

متن کامل این مصاحبه به این شرح است:

خبرگزاری تسنیم: در ابتدا تصویر کلی از اوضاع  فعلی عراق و همچنین اقلیم کردستان ارائه کنید؟

ناظم دباغ: متاسفانه بحران مالی و جنگ علیه تروریست‌ها و داعش همچنان ادامه دارد و افت قیمت نفت به این بحران دامن زده است.

قیمت نفت به کمتر از 40 دلار رسیده است در حالیکه هزینه‌های استخراج نفت هم بسیار بالاست.

مسائل سیاسی، وضعیت عراق در کل، مناسب نیست و مشکلات فراوانی میان گروه‌های سیاسی یا نهادهای دولتی وجود دارد البته تلاش می‌کنند برای این‌که بتوانند با یکدیگر کنار بیایند و مشکلات را حل کنند.

شخصا بر این باورم که کار سخت است، چرا سخت است؟ چون متاسفانه برخی گروه‌ها به جای اینکه دنبال منافع ملی و مردم باشند به فکر منافع حزبی و جناحی خود بوده اند.باید در تفکر و نگرش خود تغییر ایجاد کنند.

خلأ آقای طالبانی یکی از مشکلات اساسی در عرصه عراق است

اقلیم کردستان هم شما خودتان مطلع هستید که مشکلات خاص خودش را دارد. شاید علت یکی از این مشکلات، بحران‌های مالی و سیاسی باشد.البته یکی از دلایل مشکلات در عراق و اقلیم هم خلاء آقای جلال طالبانی در عرصه سیاسی است، ولی در کردستان این خلاء بیشتر به چشم می‌آید.

متاسفانه بیماری آقای طالبانی به نوعی مدیریت سیاسی در اقلیم کردستان را یکطرفه کرده است.

در زمان گذشته،‌ هماهنگی‌های لازم میان آقای طالبانی و آقای بارزانی وجود داشت و در آن زمان دسترسی و امکان بیشتری برای حل مشکلات وجود داشت ولی در حال حاضر این معادله به هم خورده است.

مشکل دیگر، مسئله داعش است. حضور این گروه در عراق و سوریه هم بحران ایجاد کرده است.

اما خوشبختانه اقلیم کردستان توانست پیشروی داعش را متوقف کند، نیروهای پیشمرگه جلوی پیشروی داعش را گرفتند و در ادامه توانستند حدود 90 درصد مناطق زیر سلطه داعش را آزاد کنند و از جمله شهر سنجار که اخیرا آزاد شد.

درحال حاضر مناطق اندکی از اقلیم کردستان که شاید کمتر از 10 درصد باشد، باقی مانده است که در تصرف داعش است و انشاءالله در آینده نزدیک هم این مناطق از سیطره داعش آزاد شود.

درگیری کار نبود؛ اختلافات وجود دارد

تسنیم: بحث اختلاف نظرها میان طالبانی و بارزانی، درگیری در منطقه کردستان و حمله به دفاتر احزاب که رسانه‌های خارجی به آن اشاره کرده بودند و بحث دخالت نظامی ترکیه در شمال عراق که بارزانی از آن استقبال کرد، ارزیابی شما از این مسائل چیست؟

دباغ: اولا هیچ درگیری میان اتحادیه میهنی کردستان و حزب دموکرات وجود نداشته است و به نظر من، در آینده هم نخواهیم داشت

ولی اختلافاتی که بود، بعد از آنکه جنبش تغییر یا گوران و بعضی گروه های سیاسی دیگر تظاهراتی را برگزار کردند، مسائلی پیش آمد. از نظر میزان تاثیرگذاربود در کردستان.

طبعا اختلافاتی وجود دارد و این اختلافات طبیعی است که در همه جا وجود دارد، چیز غیر طبیعی این است که این

اختلافات به جنگ تبدیل شود، همه احزاب بر درس‌گرفتن از تجربیات گذشته اصرار داریم و به همین دلیل تاکید

می‌کنم که درگیری رخ نداده اما اختلاف وجود دارد.

جزئیات درگیری اقلیم کردستان عراق

تسنیم: یعنی شما حمله به دفاتر احزاب در منطقه کردستان و آتش زدن آنها را رد می‌کنید؟

دباغ: بله، متاسفانه خبر به درستی منتقل نشده است، در مجموع باید بگویم وقتی تظاهراتی برگزار می‌شود، اتفاقات ناخواسته‌ای هم رخ می‌دهد، ما حمله به دفاتر را محکوم کردیم حتی خود گروه‌‌های دیگر هم حمله به دفاتر و به آتش کشیدن آن را محکوم کردند. وقتی به دفتری حمله شود، آن دفتر نگهبان دارد و هنگام حمله طبیعی است که آن نگهبان شلیک کند، ممکن است برخی هوایی شلیک کنند و برخی متاسفانه به شکل دیگری برخورد کنند، که به همین سبب چند نفر شهید و زخمی شدند و دفاتر مختلفی را هم به آتش کشیدند.

حزب دموکرات که ریاست اقلیم و رئیس دولت را در اختیار دارد اقداماتی را انجام دادند که مورد انتقاد قرار گرفت، مخصوصا مخالفت با بازگشت رئیس پارلمان، مذاکرات ادامه داشت که مدت کوتاهی بعد این مسائل تمام شد و در حال حاضر مذاکره میان گروه‌های سیاسی مختلف ادامه دارد و  امیدواریم در آینده به نتیجه دلخواه برسیم.

موضوع بعدی این است که اختلاف بر سر چیست؟ دلیل این مشکل قانون اساسی اقلیم کردستان و انتخاب رئیس اقلیم بود. رئیس اقلیم کردستان بر اساس قانون اساسی دو بار پیاپی حق نامزد شدن را دارد. ریاست آقای بارزانی در اقلیم برای دو سال هم تمدید شد که این مدت به پایان رسیده و اکنون برای دو سال آینده، درخواست شد که این دو سال هم برای ریاست آقای بارزانی تمدید شود.

حزب دمکرات کردستان درخواست داد تا ریاست وی تمدید شود، همزمان پیشنهادی درباره شیوه برگزاری انتخابات و تجدید نظر در اختیارات رئیس اقلیم مطرح شد و اینکه قانون اساسی اقلیم کردستان در ارتباط با اختیارات رئیس اقلیم و رئیس حکومت مورد بازنگری قرار گیرد که این مسائل تاکنون حل نشده است و باعث ایجاد اختلافات شده است.

مشکلات بین دولت مرکزی و اقلیم کردستان به قوت خود باقی است

تسنیم: به مسئله بودجه اشاره کردید الان مسئله اقلیم با دولت مرکزی عراق به کجا رسیده است،

آیا بحث مشکلات قبلی پابرجاست یا حل شده است؟

دباغ: این مشکلات همچنان پابرجاست و حل نشده و تاکنون حکومت اقلیم کردستان چندین بار آمادگی خود را برای مذاکره با بغداد اعلام کرده است و انتظار داشتیم از طرف بغداد، زمانی تعیین شود. بغداد پیش شرطی تعیین کرده که اقلیم کردستان زیر بار آن نرفته و نمی‌رود.

باید بنشینیم و با هم مذاکره کنیم . ما در چارچوب قانون اساسی عراق به عراق پایبندیم. ولی هر کس بر اساس نظر

خود قانون اساسی را تفسیر می‌کند در حالی که قانون اساسی تفسیر نمی‌خواهد. آنچه مشخص است، ما به عنوان اقلیم کردستان و سیستم فدرالی در چارچوب قانون اساسی حضور داریم. ما قبلا از روز تشکیل پارلمان عراق چند پیشنهاد داشتیم به توافق اولیه هم رسیدیم که پروژه قانون نفت، قانون پیشمرگه، پروژه روابط میان اقلیم کردستان و بغداد که متاسفانه دولت مرکزی تاکنون به آن توجه نکرده اند و هنوز به نتیجه نرسیده است.

تسنیم: تاکنون چند  درصد از مسائل موجود میان دو طرف حل شده است؟

دباغ: تا زمانی که مذاکره‌ای صورت نگیرد نمی‌توان گفت چند درصد مسائل حل شده است. تجارب گذشته، ما را ترسانده است.  درست است که تا حدی استفاده نکردیم. ولی به لحاظ مدیریت استقلال اقتصادی، از طرف اقلیم کردستان به پیشرفت‌های زیادی دست یافتیم.

تسنیم: یعنی حضور رئیس جمهور کُرد در ساختار قدرت هم نتوانسته مشکلات میان اربیل و بغداد را حل کند؟

دباغ: مسئله رئیس جمهوری نیست، مسئله شخص است، آقای طالبانی جایگاه ویژه‌ای در عراق هنگامی که رئیس جمهور بود، داشت، آیت الله سیستانی گفتند که آقای طالبانی سوپاپ اطمینان عراق است.امروز خلاء حضور آقای طالبانی در صحنه‌ی سیاست را هم درک می کنند.

فروش نفت کردستان عراق به ترکیه هم قانونی است و هم قانونی نیست

تسنیم: دولت عراق در حال حاضر، اقلیم کردستان را متهم می‌کند که فروش نفت بدون اجازه

دولت مرکزی انجام می‌شود، آیا این غیرقانونی نیست؟

دباغ: می‌‌توانیم بگوییم قانونی است و می‌توانیم بگوییم قانونی نیست. ما از روز اولی که قانون اساسی عراق تصویب

شد، پروژه‌ی قانون نفت را به همه گروه‌‌های سیاسی تقدیم کردیم که در این پروژه به اقلیم اختیار داده، نه فقط اقلیم

کردستان، به هر اقلیمی که در آینده در عراق ایجاد شود. قانون اساسی عراق این اجازه را می ‌دهد که هر سه استان عراق یا بیشتر نظرسنجی کنند و اقلیم یا فدرالی ایجاد کنند.

تسنیم: همه اقلیم‌ها زیر نظر دولت مرکزی خواهد بود؟

دباغ: همه زیر نظر دولت مرکزی است. در این پروژه قانون، اختیارات به اقلیم داده شده،‌ نگفته اقلیم کردستان،گفته است هر اقلیمی که در عراق تشکیل می‌شود که اولین اقلیم، اقلیم کردستان است

 چگونه قرارداد نفتی منعقد کند، چطور بازاریابی کند و چگونه بفروشد. ولی در مجموع ما توافقی داریم که درآمد عراق متعلق به همه عراقی‌هاست.

مناطقی که نفت سرشار دارند، مناطق شمالی و جنوبی عراق هستند.این تعلل‌ها باعث شد که ما منتظر سیاست دولت مرکزی عراق نباشیم. به همین دلیل اگر کسی به کردستان عراق رفته باشد، پیشرفت این منطقه را به خوبی احساس می‌کند.

پیشرفتی که ما داریم درست است که به اندازه نیازهای مردم نیست،اما برای درک سطح پیشرفت اقلیم کردستان این را در نظر بگیرید که از نظر پیشرفت، تمام عراق مثل یک روستا است و اقلیم مثل یک شهر.

از لحاظ پیشرفت عمومی و رفاه و تفریح مردم، گردشگری، برق و ... درباره برق مثلا، قبلا کل کردستان فقط 160 مگاوات برق داشت،‌اما اکنون بیشتر از سه هزار مگاوات برق تولید می‌کند.

البته این اقدامات ما تمام خواسته‌های مردم را برآورده نمی‌کند، مخصوصا این دو سال اخیر، بحران بودجه جلوی این روند پیشرفت را گرفت.

ولی خوب شما عراق را نظر بگیرید، در عراق احساس نمی‌کنید که برق وجود دارد علاوه بر آن میلیاردها دلار در این زمینه هزینه شد که وزیر برق سابق عراق در دستگاه قضایی پرونده دارد. این عوامل باعث شد که ما کار خودمان را انجام دهیم و بیاییم با هم توافق کنیم.چون که ما 17 درصد از بودجه دولت عراق طلب داریم. خوب ما نفت

می‌فروشیم، حساب می‌کنیم برابر با استحقاقات یعنی سهم خودمان بر اساس آن 17 درصد از درآمد عراق را

برمی‌داریم، دولت عراق اضافه‌اش را از ما بگیرد.

پول فروش نفت اقلیم را به دولت عراق نمی‌دهیم

تسنیم: یعنی شما نفتی را که می‌فروشید، پولش را به دولت مرکزی عراق می‌دهید؟

دباغ: خیر، ما نمی‌خواهیم زیر بار سیاست تعصب و تندرویی برخی مقامات عراقی برویم، ما می‌گوییم بیایید حساب کنید. بندر جیحان متعلق به عراق است،‌ اما کنترل آن به دست عراق و ترکیه است، متاسفانه اعتماد میان ما از بین رفته است و اکنون کسانی در عراق می‌خواهند کردها را به حاشیه برانند.

تسنیم: آیا ورود نظامیان ترکیه به خاک عراق با هماهنگی کُردها صورت گرفته  است یا خیر. چون آقای بارزانی در این باره نظری دارند، ظاهرا آقای بارزانی در جریان سفر به عربستان و دیدار با ملک سلمان از ورود نظامیان ترکیه حمایت کرده و آن را در راستای منافع کردها و اهل تسنن دانسته است؟

دباغ: این صحت ندارد، من دقیقش را می‌گویم، ما کُردها مشکلاتی در عراق داریم، با این حال ما نمی‌خواهیم وارد مشکلات منطقه‌ای و مذهبی شویم، درست است که ما کُردهای سنی هستیم، اما شیعه هم داریم،‌امروز در  عراق، تلاطم (برخورد) میان شیعه و سنی است، برخورد میان ترکیه و قطر و آمریکا و عربستان و ... است. در شرایط کنونی، ما به دنبال حفظ منافع اقلیم کردستان عراق هستیم و هر گاه کسی به سمت ما دست دراز کرد، ما هم دستان خود را دراز می‌کنیم.

درباره مسئله حضور ترکیه در اقلیم کردستان  عراق باید بگویم که حضور ترکیه در اقلیم کردستان مربوط به امروز نیست بلکه حضور ترکیه از سال 1983 میلادی بر اساس توافقی بوده که میان ترکیه و دولت مرکزی عراق امضا شده که ترکیه حق دارد وارد زمین عراق شده و عراق هم وارد زمین ترکیه شود(برای مقابله با کردهای ترکیه) . از روزی که ترکیه وارد خاک عراق شد، همچنان در آن باقی مانده است.آن مناطق از مناطقی که تازگی وارد آن شده یعنی در اطراف موصل(بعیشقه)،‌جدا است.

ورود نظامیان ترکیه بر اساس توافق میان اهل سنت عراق، ترکیه،‌ عربستان و قطر صورت گرفت

اما ارتش ترکیه که وارد منطقه بعیشقه در نزدیک موصل شده، حرف و حدیث زیادی درباره آن و حتی اختلافاتی درباره تعداد نظامیان آن وجود دارد. شاید کُردها در زمینه عبور آنها چشم پوشی کرده، چون از منطقه تحت سیطره آنها(کردستان عراق) وارد عراق شده اند، ولی ورود نظامیان ترکیه بر اساس توافق میان اهل سنت عراق و ترکیه، عربستان سعودی و قطر صورت گرفته است. یعنی وزیر دفاع عراق(که سنی مذهب است) خودش به این منطقه رفته و از آنجا  دیدار کرده است.

مثلا اثیل النجیفی استاندار موصل(که بعد از هجوم داعش برکنار شده است) خودش با دولت ترکیه توافق کرده است که آنها بیایند نیروهای الحشد الشعبی را که از اهل سنت هستند، آموزش دهند برای آزادی موصل. ولی درباره تعداد نظامیانی که آمده‌اند، بیشتر است، ولی در کل ما از هر نیرویی استقبال می‌کنیم ،همچنانکه قبلا از کمک‌های دولت ایران به کُردها برای مبارزه با داعش استقبال کردیم.

نظامیان ترکیه از منطقه کردستان عراق عبور کردند

تسنیم: اینجا بحث فرق می‌کند، خود دولت مرکزی عراق و گروه‌های سیاسی عراق مخالف حضور نظامیان ترکیه هستند، آیا  دولت اقلیم مخالف حضور نظامیان ترکیه هست؟

دباغ: دولت اقلیم کردستان با توافق ترکیه و عراق موافق هستند، ما مخالف اقدامات دولت عراق نیستیم، ما مخالف

آن نیستیم که دولت عراق از اقتدار خود دفاع کند، بغداد برود از طریق مجامع بین المللی از جمله سازمان ملل و شورای امنیت شکایت کند.گفتم که نظامیان ترکیه از منطقه ما(منطقه کردستان عراق) عبور کردند.

تسنیم: اینکه شما می‌فرمایید ایران هم کمک کند، ترکیه هم کمک کند، ما استقبال می‌کنیم، نگاه ما و ترکیه نسبت به رخدادهای‌ منطقه‌ای تفاوت دارد، در حالی که ترکیه یکی از کشورهایی است که به داعش کمک می‌کند و داعش بیشترین لطمه‌ها و ضربات را به کُردها زده است، این چگونه با هم همخوانی دارد که شما از کسی کمک می‌گیرید که از گروهی حمایت کرده است که بیشترین ضربات و لطمات را به شما زده است؟

دباغ: ما به  عنوان کُردها از داعش متضرر شده ایم همان طور که در زمان صدام متضرر شدیم، ما از روابط خوبمان با جمهوری اسلامی ایران بهره بردیم و از یک لحاظ هم از روابط خود با ترکیه بهره بردیم، چرا که تنها کشوری که

اجازه داد نفت از منطقه اقلیم کردستان عراق صادر شود، ترکیه بود، ما نمی‌توانیم خود را محدود کنیم، ما دنبال راه باز کردن هستیم. شما اگر بخواهید از جنگ دور شوید باید راه دیپلماسی را فعال کنید، خود آقای بارزانی در ترکیه گفت، ایران نباید از ما ناراحت شود که ما به ترکیه می‌آییم و ترکیه هم نباید از ما ناراحت شود وقتی به ایران می‌رویم، معنایش این است که ما برای هر دو کشور اهمیت قائلیم.

ورود نظامیان ترکیه به عراق بدون اطلاع دولت نقض حاکمیت عراق است

تسنیم: ببخشید، شما در اینجا دو مبحث را خلط کردید، یکی روابط کشورها که بحثی جداگانه‌ است و یکی حفظ حاکمیت که در واقع همه گروه‌ها و جریان‌های سیاسی عراق بر این مسئله(حفظ حاکمیت ملی و تمامیت ارضی کشورشان) تاکید می‌کنند، موضع شما درباره ورود نظامیان ترکیه به خاک عراق چیست؟

دباغ: موضع دولت اقلیم کردستان این است که ورود نظامیان ترکیه بدون توافق و اطلاع دولت عراق، نقض حاکمیت عراق است.

تسنیم: اما نظامیان ترکیه بدون اطلاع دولت عراق وارد شدند و شما (مسئولان منطقه کردستان عراق) هم از آن استقبال کردید؟

دباغ: من می‌گویم بدون اطلاع عراقی ها نبوده است. در منطقه کردستان زمانی  هماهنگی لازم وجود داشت (میان بغداد و اربیل) و مشکلات و اختلافات در آن زمان کمتر بود، ولی امروز خلائی ایجاد شده است که نیاز به فردی مثل آقای طالبانی دارد.

تسنیم: برخی منابع خبری از تشکیل اقلیم سُنی خبر می‌دهند و ورود نظامیان ترکیه را در این راستا ارزیابی می‌کنند. با توجه به مقاله عبدالباری عطوان سردبیر روزنامه رای الیوم که نوشته بود: جان بولتون (از مقامات سابق دولت آمریکا) از قطعی بودن تشکیل اقلیم سنی در مناطق تحت اشغال داعش در شرق سوریه و غرب عراق به موازات یک کشور شیعی در جنوب عراق و کردها در شمال این کشور سخن گفته است، عطوان می‌گوید هدف آنها در نهایت تشکیل یک اقلیم سنی در عراق است، بعد اشاره می‌کند آنها می‌خواهند داعش را جمع کنند که این کار خیلی طول نمی‌کشد و این امتیاز را هم می‌خواهند به کردها (منطقه کردستان عراق) بدهند به ویژه این‌که آزادسازی موصل توسط کردها انجام شود و نمی‌خواهند موصل به دست نیروهای مردمی عراق آزاد شود، نظر شما در این زمینه چیست؟

دباغ: این حرف‌ها را عبدالباری عطوان حالا می‌گوید، در حالی که نوشیروان مصطفی در سال 1988 میلادی یادداشتی با عنوان "عراق کردی، عراق شیعی و عراق سنی منتشر کرد که چندین بار در این زمینه بحث و بررسی شد و ما هم با دوستان خود در جمهوری اسلامی ایران از طریق اتحادیه میهنی کردستان چندین بار صحبت کردیم و گفتیم این نظر نوشیروان مصطفی است نه اتحادیه میهنی کردستان.

تسنیم: البته عطوان نظر جان بولتون را آورده است؟

دباغ: این نظر و دیدگاه مربوط به امروز نیست و بعدا امثال جان بولتون آن را مطرح کردند.

سه کشور عربی و ترکیه به دنبال پروژه تجزیه عراق

تسنیم: ورود نظامیان ترکیه به این نظریه(تجزیه عراق) قوت بخشیده، نظر شما چیست؟

دباغ:تحلیل خود من این است که امارات، قطر، عربستان سعودی و ترکیه دنبال این پروژه (تشکیل اقلیم سنی و تجزیه عراق) هستند. من صددرصد معتقدم که تلاش ترکیه در راستای ایجاد اقلیم سنی درعراق و در چارچوپ میراث امپراطوری عثمانی است.

در ابتدای سخنانم هم گفتم در عراق اختلافات مذهبی وجود دارد. ما بر همپیمانی کُردها با شیعیان تاکید می‌کنیم و آن را ضامن حقوقمان می‌دانیم و بارها بر این مسئله تاکید کرده ام، چرا که در طول تاریخ، سنی‌های عرب با ما(کردها) دشمنی کرده‌اند، ولی شیعیان مانند ما مظلوم بوده‌اند.

از ایده تشکیل اقلیم‌ها در عراق حمایت می‌کنیم

تسنیم: آیا شما از ایده تشکیل اقلیم اهل سنت در عراق حمایت می‌کنید؟

دباغ: ما از ایده تشکیل اقلیم‌ها در عراق حمایت می‌کنیم، اقلیم کردستان عراق را در قانون اساسی تصویب کردیم،‌امکان وجود چند اقلیم در چارچوب قانون اساسی و زیر نظر دولت مرکزی وجود دارد.

تشکیل دولت سنی در عراق خیالی بیش نیست

تسنیم: ولی برنامه آنها (دشمنان عراق) ایجاد دولت مستقل برای اهل سنت است؟

دباغ: اینها خیالاتی بیش نیست.چنین چیزی امکان ندارد. من سال 1964 میلادی برای  اولین بار زمانی که جوان بودم خدمت آقای جلال طالبانی رسیدم، تا حالا یکی از آرزوهایمان تشکیل دولت کردستان بوده، ولی می‌ دانم تحقق چنین آرزویی فعلا در این شرایط امکان پذیرنیست.

تسنیم: بحث آزاد شدن مناطق اشغالی را مطرح می‌کنیم، چرا هیچ هماهنگی میان کُردها و ارتش عراق برای آزادسازی این مناطق وجود ندارد و آیا مناطقی را که جزو کردستان نیست و در اختیار شما هست، آیا به دولت مرکزی  عراق برمی‌گردانید؟

دباغ: هر جایی که جزء کردستان عراق نیست، همین فردا بخواهند تحویل می‌دهیم.

تسنیم: در حال حاضر دولت عراق درگیر جنگ با گروه تروریستی داعش است و اگر جنگ تمام شود،‌آیا شما از این مناطقی که در اختیار گرفته‌اید،‌خارج نمی‌شوید؟

دباغ: ما در کل چشم طمع به زمین هیچ کسی نداریم.

تسنیم: کرکوک چطور؟

دباغ: کرکوک متعلق به کردستان است.

تسنیم: ترکمان‌ها و عرب‌ها هم ادعا می‌کنند کرکوک متعلق به آنهاست و می‌گویند شما دست به تغییر بافت جمعیتی در این شهر زده‌اید، قبول دارید؟

دباغ: کردستان ابتدا در قلمرو امپراطوری ایران قرار داشت، بعدا جز عثمانی بود، یعنی نه عراقی وجود داشت نه سوریه‌ای. در جنگ چالدران که متاسفانه با شکست ایران در برابر عثمانی همراه شد، امپراطوری عثمانی گسترش

یافت و سرزمین‌هایی به کنترل آن درآمد که کُردی بود و کردها ساکن آن مناطق بودند و این مناطق بین عباسی و عثمانی تقسیم شد. پس از جنگ جهانی اول،با فروپاشی دولت عثمانی، عراق تشکیل شد، وقتی عراق را تاسیس کردند یک بخش از سرزمین ترکیه و یک بخش از سرزمین ایران و یک بخش از سرزمین سعودی و اردن را دادند و سوریه را تشکیل دادند. اگر این نکته را مورد ملاحظه و دقت قرار دهید، مشکلاتی در نینوا و موصل و اسکندرون رخ داد، موصل را هم به عراق دادند و در قسمت سوریه، اسکندرون را به ترکیه دادند. نقشه ولایت موصل را نشان دهید، ولایت موصل را قبول دارم که تا کجا منطقه کُردی و تا کجا منطقه عربی بوده است. آن مناطقی را که من اعلام کردم، یک بخش آن در منطقه موصل قرار دارد.

ما می‌گوییم که کرکوک در چارچوب جغرافیایی کردستان قرار دارد. حکومت بعثی فاشیستی صدام اقدام به تغییر بافت جمعیتی کرد، کرکوک اصلا شیعه نداشت، ترک‌هایی که در منطقه کرکوک هستند، کارمندان دولت عثمانی آن زمان بودند که آمدند. ماده 140 می گوید آنها که اصالتا و پدر و جدشان متعلق به کرکوک نیست، از این شهر بیرون بروند. چرا ماده 140 اجرا نمی‌شود.

مناطقی بود که قبلا هم ارتش عراق و هم پیشمرگه‌ها در آن حضور داشتند و از آن حمایت می‌کردند، ولی روزی که داعش آمد، ارتش عراق سلاح خود را بر زمین گذاشت،‌نیروهای پیشمرگه حضور خود را در این مناطق تقویت کردند.

درخواست آمریکا از کُردها برای آزاد سازی موصل

تسنیم: آقای دباغ چرا میان ارتش عراق و کُردها هماهنگی برای آزادی مناطق اشغالی وجود ندارد و سئوال مهمتر این است که آیا هماهنگی میان کُردها و آمریکایی‌ها برای آزادی موصل با مشارکت کُردها وجود دارد؟

دباغ: همیشه این درخواست از ما وجود داشته و این مسئله از سوی آمریکایی‌ها مطرح شده است.

درخواست همکاری نیروهای پیشمرگه و مشارکت در آزادسازی موصل مطرح شده است و ما هم با شروطی شرکت خواهیم کرد ولی تاکنون تصمیم نهایی نگرفته‌ایم و اگر تصمیم نهایی بگیریم قطعاً با همکاری همپیمانان خود بغداد اقدام خواهیم کرد.

تسنیم: چرا این هماهنگی میان دولت عراق و کردها وجود ندارد؟

دباغ: این درخواست باید از سوی عراق رسماً مطرح شود و ما شرط داریم و بدون همکاری و کمک عراق به پیشمرگه‌ها در زمینه تأمین سلاح، آموزش، حقوق و تدارکات نمی‌توان انتظار داشت کُردها در این جنگ مشارکت کنند.

تسنیم: پس سهم 17 درصدی که از دولت عراق می‌گیرید، برای چیست ؟

دباغ: ما این سهم را نگرفته‌ ایم.

تسنیم: فروش یکجانبه نفت را چگونه توجیه می‌کنید؟

دباغ: خوب اگر ما این کار را نمی‌کردیم، چطور می‌توانستیم با داعش بجنگیم.

تسنیم: درباره فروش نفت توسط داعش که می‌‌گویند از مناطق تحت کنترل شما عبور می‌کند و ترکیه آن را می‌خرد، نظرتان چیست؟

دباغ: این ادعایی واهی بیش نیست.

تسنیم: عربستان ائتلافی را با حضور 34 کشور تشکیل داده است جالب این است که در این ائتلاف، کشورهایی که قربانی تروریسم هستند مانند عراق و سوریه حضور ندارند، موضع حکومت اقلیم کردستان عراق در این باره چیست، به ویژه با توجه به اینکه برخی آن را ناتوی سنی نامیده‌اند؟

دباغ: به نظرم  باید منتظر بمانیم،هنوز زود است وارد برخی مسائل شویم‌، به نظرم بعد از ورود روسیه به منطقه(به نبرد مستقیم با تروریسم در سوریه)، تغییرات و تحولات جدید ایجاد شد و پس از توافق گروه پنج به علاوه یک و ایران، نقطه عطفی را ما شاهد هستیم ولی در کل حس من این  است که نوعی همپیمانی ورشو در برابر ناتو به وجود آید.  پیمان ورشو با فروپاشی شوروی، فروپاشید. ولی امروز حضور روسیه در منطقه قدرت‌نمایی است، به ویژه پس از اقدام ترکیه در سرنگون کردن جنگنده روسی که سبب شد روسیه سامانه موشکی اس 400 را به منطقه(سوریه) بیاورد. حضور پراکنده اروپایی‌ها در منطقه، پس از انفجارهای پاریس هر یک از کشورهای اروپایی تلاش می‌کند خود را از منطقه دور کند.

به نظر من، چین، روسیه و ایران شاید بنیانگذار به نوعی پیمان جدیدی مثل ورشو باشند .

ائتلاف مبارزه با تروریسم عربستان ضدیت با ایران است

تسنیم: برخی می‌گویند این ائتلاف(ائتلاف ادعایی عربستان علیه تروریسم) صوری است. چرا که برخی کشورها مانند لبنان که نامشان در این ائتلاف آمده، اعلام کرده‌اند در جریان این مسئله نیستند، بحث دیگر این است که این ائتلافی بر ضد ایران، عراق و سوریه است، تحلیل شما چیست؟

دباغ: این ائتلاف هر چه باشد، به نوعی ضدیت و دشمنی با ایران در آن هست، ولی من روزی در یک همایش گفتم که عمق استراتژیک ایران در عراق است.

در کل ایران به یک قدرت تبدیل شده است، قدرت ایران، آمریکا و غرب را وادار به عقب نشینی کرد، توافق پنج به علاوه یک با ایران، شرایطی به وجود آورده است که نمی‌توان ایران را نادیده گرفت. ولی منطقه خاورمیانه و کشورهای عربی حاشیه خلیج (فارس)، آن را قبول ندارند.

تسنیم: پس از تنش اخیر میان روسیه و ترکیه، خبرهایی وجود دارد مبنی بر اینکه روس‌ها درخواست‌هایی برای احداث پایگاه در اقلیم کردستان عراق داشته‌اند، تایید می‌کنید؟

دباغ: خیر، آنها کمک (تسلیحات) می‌فرستند وما هم دریافت می‌کنیم، ولی میزان این کمک‌ها کم است اما پایگاهی ندارند.

ترکیه در کردستان عراق پایگاه دارد

تسنیم: ترکیه در اقلیم کردستان عراق پایگاه دارد؟

دباغ: بله، پایگاه دارد، از قدیم از زمان صدام این پایگاه‌ها را داشته است، بالگرد، تانک و توپ و ... در این پایگاه دارد، تعداد نظامیان ترکیه مستقر در پایگاه‌های خود در  اقلیم کردستان مشخص نیست، در منطقه گارا و زاخو حضور دارند.

حضور پزشکان ایرانی در تیم معالج آقای طالبانی

تسنیم: در حال حاضر وضعیت جسمانی آقای طالبانی چگونه است؟

دباغ: وضعیت آقای طالبانی در حال حاضر مناسب است، پزشکان ایرانی نیز در تیم معالج آقای طالبانی حضور  دارند، دو هفته قبل، ایشان را به آلمان برای مداوا بردند، در حال حاضر در شهر سلیمانیه هستند و خوشبختانه از نظر سلامتی وضعیت مناسبی دارند.

گفت‌وگو از: حسن رستمی و عباس اصلانی

شناسه خبر: 950845  

«ناظم دباغ» نماینده اقلیم کردستان عراق در ایران با حمایت از طرح برگزاری همه‌پرسی استقلال اقلیم کردستان از عراق گفت که این طرح مطابق با قانون اساسی عراق است.

به گزارش خبرنگار گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، «ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان عراق در تهران گفت: «در قانون اساسی عراق بر حق تعیین سرنوشت و برگزاری همه‌پرسی برای همه مردم تأکید شده است. طبعا این حق قانونی مردم اقلیم کردستان است که بخواهند درباره آینده خود اظهارنظر کنند.»

وی درباره هدف اقلیم از برگزاری چنین همه‌پرسی‌ در اوضاع متشنج کنونی عراق تصریح کرد:‌ «اقلیم کردستان با برگزاری همه‌پرسی می‌خواهد تعیین وضعیت کند و بداند اخباری که حکایت از اعلام استقلال مردم می‌کند، واقعا نظر خود مردم است یا شایعاتی است که از منابع دیگر به اقلیم القاء می‌شود.»

دباغ در عین حال با بیان اینکه هیچ‌گاه کردها نمی‌خواهند و نخواسته‌اند که بدون رضایت دولت مرکزی عراق اقدام به برگزاری همه‌پرسی استقلال کنند، تأکید کرد: «در این راستا مذاکراتی از گذشته تاکنون میان اقلیم کردستان و حکومت مرکزی عراق انجام شده است. طبعا باید برای این موضوع نیز حکومت اقلیم کردستان وارد مذاکره با دولت شود.»

پیشتر، «مسعود بارزانی» رئیس اقلیم کردستان عراق در باره برگزاری همه‌پرسی استقلال، گفته بود: «منطقه کردستان به‌دنبال آن است که در دولت مرکزی شریکی واقعی باشد، اما اگر چنین چیزی ممکن نباشد، درباره ماندن یا نماندن در چهارچوب عراق همه‌پرسی برگزار می‌کنیم.»

بارزانی هشدار داده بود: «عراق در آستانه فروپاشی است. ممکن است نتیجه انتخابات پارلمانی آینده تعیین کننده باشد، اگر احترام به قانون اساسی و اجرای آن وجود داشته باشد کردها در بنیاد نهادن عراق همکاری خواهند کرد.»

«ناظم دباغ» درباره این اظهارات بارزانی به خبرنگار آنا گفت: «عراق از زمان حملات داعش تاکنون به سه بخش تقسیم شده است، بخشی که شامل مناطق بغداد و جنوب عراق می‌شود در اختیار حکومت مرکزی قرار دارد، بخش دیگر که از گذشته نیز بوده، در اختیار اقلیم کردستان است و بخش دیگر را داعش به کنترل خود درآورده است. درواقع اکنون با اوضاع ناهمگونی مواجهیم که لزوم تلاش برای هماهنگی برای مبارزه با گروه‌های تروریستی از جمله

داعش را بیش از پیش آشکار می‌کند.»

وی با انتقاد از ضعف کمک‌رسانی نظامی حکومت مرکزی عراق به کردها در مقابل داعش گفت: «ما از حکومت مرکزی عراق می‌خواهیم از اقلیم کردستان با هدف مبارزه با داعش حمایت بیشتری انجام دهد. رهبری اقلیم کردستان همواره از کمک‌های نظامی آمریکا برای مبارزه با داعش استقبال کرده است، ولی این کمک‌ها را ناکافی می‌داند. طبعا کمک کردن به این اقلیم تنها نباید منحصر به ابعاد نظامی باشد و کمک در عرصه‌های سیاسی، پشتیبانی، دیپلماتیک و سایر عرصه‌ها را شامل می‌شود.»

نماینده اقلیم کردستان عراق در ایران خاطرنشان کرد: «ایران همواره کمک‌های سیاسی و نظامی خود را به ما ارائه کرده است و بارها از موضع مثبت ایران نسبت به تحولات اقلیم کردستان عراق قدردانی کرده‌ایم.»

 حكومت عراق تصميم جدي خود را براي آزادسازي رمادي گرفته و عزم خود را در اين راستا جزم كرده است. اما متاسفانه در گذشته، ارتش عراق حملات و يورش‌هاي متعددي را در راستاي آزادسازي رمادي انجام داده و در مواردي نيز موفق به تصرف شهر هم شده است ولي در نهايت داعش توانسته شهر را مجدد از ارتش عراق پس بگيرد.

اما اين‌بار طبق اطلاعات و شواهد ميداني موجود ارتش عراق قصد دارد با استفاده از نيروهاي مردمي و بين‌المللي شهر را از داعش پس بگيرد و آن را حفظ كند زيرا تجربه‌هاي گذشته اين نگراني را به وجود آورده است كه ارتش توانايي آزادسازي رمادي را در اختيار دارد اما هيچگاه نتوانست آن را حفظ كند زيرا داعش با قراردادن ماشين‌هاي انتحاري در شهر و مين‌گذاري‌هاي گسترده اجازه ماندن نيروهاي ارتش را در شهر نمي‌داد و دوباره تروريست‌هاي داعش آن را تصرف مي‌كردند. به‌طور كلي نيز بايد گفت شرايط ارتش عراق با گذشته تغيير كرده است. اول اينكه كل ارتش و دولت عراق و همچنين نيروهاي ائتلاف و كشورهاي مختلف اصرار بر آزادي رمادي دارند. دوم اينكه داعش پس از شكست‌هاي مختلفي كه در صحنه ميداني عراق و سوريه داشته، موقعيت گذشته را ندارد و شرايط به نوعي براي شكست داعش فراهم‌تر از گذشته شده است.
 از سوي ديگر ارتش عراق به تكنولوژي‌هاي جديد از جمله ابزارهاي خنثي‌سازي مين و بمب مجهز شده است و نيروهاي عراقي نيز آموزش‌هاي جدي‌تري را براي مبارزه با تروريست‌هاي داعش ديده‌اند و موقعيت خود را نسبت به گذشته تغيير داده و توانايي‌هاي خود را نيز افزايش داده‌اند. در همين حال حضور حشدالشعبي و نيروهاي مختلف مردمي و تا حدي آمادگي بيشتر اهل تسنن براي مبارزه با داعش باعث شده تا نگاه‌ها نسبت به گذشته اميدواركننده‌تر شود.

اما با توجه به تجربه‌هاي تلخ گذشته اين نگراني وجود دارد كه اتفاقاتي مانند گذشته تكرار شود و بايد منتظر بود و ديد كه چه شرايطي در صحنه ميداني و نبرد به وجود مي‌آيد. در گذشته هم وعده داده مي‌شد كه رمادي آزاد شده اما در عمل اتفاق چنداني رخ نمي‌داد. با اين وجود واقعيت اين است كه اگر داعش در شهر رمادي به‌طور كامل شكست بخورد و نيروهاي عراقي نيز بتوانند آن را حفظ كنند ضربه سنگيني به داعش وارد خواهد شد و اين عمليات مي‌تواند به شكست كامل داعش در استان انبار بينجامد زيرا در اين بين نه تنها شهرهاي تحت تسلط داعش سقوط مي‌كند بلكه روحيه تروريست‌هاي داعش نيز سقوط مي‌كند و ارتش عراق هرچه بيشتر مي‌تواند به فكر آزادسازي موصل باشد. اگرچه داعش در گذشته تلاش كرده تا نشان دهد توان حمله دوباره به برخي مناطق را دارد اما با شكست‌هايي كه در نقاط مختلف عراق متحمل شده است، ديگر توانايي گذشته را براي تهاجم به مناطق مختلف عراق ندارد. با اين وجود  اين ‌بار از ارتش عراق تمنا  دارم كه پس از ورود و آزاد‌سازي شهر رمادي بتوانند آن را حفظ و تحت كنترل خود نگه دارند.

روزنامه اعتماد، ستون «نگاه روز»، چهارشنبه 2 دی 1394، سال سیزدهم، شماره 3422، صفحه 6.

«ناظم دباغ» در گفت‌وگو با خبرگزاری ایلنا گفت: دولت اقلیم کردستان در خصوص اقدامات داعش برای صادرات نفت سوریه به ترکیه، اطلاعی ندارد. ما نمی‌توانیم این خبر را تأیید یا تکذیب کنیم. داعش در حال فروش نفت مناطقی است که در کنترل دارد اما این کار از طریق خاک اقلیم کردستان انجام نشده است.

در یکسال گذشته، مناقشات منطقه‌ای و گسترش حوزه‌های تحت کنترل گروه‌های تروریستی، امنیت انتقال نفت و گاز در خاورمیانه را به مخاطره انداخته است، به گونه‌ای که در حال حاضر، امنیت انتقال نفت و گاز به یکی از موضوعات مهم در مباحث اقتصاد انرژی تبدیل شده است.

«ناظم دباغ» نماینده اقلیم کردستان عراق در تهران، در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در خصوص وضعیت تولید و صادرات نفت اقلیم کردستان عراق گفت: سال گذشته اقدامات داعش، مشکلاتی را برای صادرات نفت اقلیم کردستان ایجاد کرد اما این مشکلات اکنون کاملا بر طرف شده است. در حال حاضر، تولید نفت اقلیم کردستان رو به رشد است، اما مشکل صادرات نفت ما ناشی از افت قیمت نفت است و ما از افت قیمت نفت آسیب دیده‌ایم.

نماینده اقلیم کردستان عراق در تهران، ادامه داد: منبع درآمدی دولت اقلیم کردستان به دلیل افت قیمت نفت، بحرانی شده است. در کنار کاهش درآمد نفت با افزایش هزینه‌های نظامی و امنیتی نیز مواجه شدیم.

«ناظم دباغ» در پاسخ به این پرسش که "داعش از طریق برخی کشورهای منطقه به صادرات نفت مشغول است، آیا داعش تاکنون توانسته است از طریق خاک اقلیم کردستان نفتی را به فروش برساند؟" ، گفت: ما صادرات نفت توسط داعش از طریق خاک اقلیم را تکذیب می‌کنیم. تا کنون داعش هیچ نفتی را از طریق خاک اقلیم صادر نکرده است.

نماینده اقلیم کردستان افزود: دولت اقلیم کردستان در خصوص اقدامات داعش برای صادرات نفت سوریه به ترکیه، اطلاعی ندارد. ما نمی‌توانیم این خبر را تایید یا تکذیب کنیم. داعش در حال فروش نفت مناطقی است که در کنترل دارد اما این کار از طریق خاک اقلیم کردستان انجام نشده است.

دکتر «فواد معصوم» رئیس جمهوری عراق با اعلام اینکه از تشکیل اقالیم در این کشور نگرانی ندارد اظهار داشت: ایران از زمان اشغال موصل توسط داعش، نقش مهمی در کمک به عراق ایفا کرده است.

گروه بین‌المللـ سمیه خمارباقی: تشکیل اقالیم در عراق، دنبال کردن تجزیه عراق از سوی برخی دولتمردان آمریکایی، تعریف بغداد از نظم امنیتی خلیج فارس، تشکیل مرکز اطلاعاتی با مشارکت ایران، روسیه، سوریه و عراق و نوع نگاه بغداد به روابط و سیاست خارجی منطقه ای و فرامنطقه ای از جمله موضوعاتی هستند که در گفتگوی مکتوب خبرگزاری مهر با «فواد معصوم» رئیس جمهوری عراق مورد بررسی قرار گرفته است. مشروح این گفتگو در ادامه از نظر می گذرد.

ایران و عراق چه زمینه های همگرایی در حوزه های مختلف سیاسی، امنیتی، اقتصادی و ... دارند؟ برخی معتقد هستند بازگشت ایران و عراق به بازار نفت باعث رقابت میان این دو کشور می شود. دو کشور ایران و عراق چه همکاری هایی می توانند در این خصوص به صورت دوجانبه و در اوپک (به صورت چند جانبه) داشته باشند؟

روابط ایران و عراق در بسیاری از زمینه ها طی سال های گذشته از مرز همگرایی عبور کرده است و به عمل مشترک رسیده است عملی که بنیانگذار روابط مستحکم مبتنی بر تفاهم و همکاری سازنده میان دو کشور بوده است. این تفاهم گسترش پیدا کرد و برخی ابعادی را در بر گرفت که این ابعاد، شبهاتی را ایجاد می کند و چه بسا اگر این تفاهم نبود، مقامات دو کشور نمی توانستند برخی مواضعی را که درباره آنها اختلاف ایجاد شده بود را پشت سر بگذارند. اصل تفاهم و اسلوب همکاری می تواند اختلافات را پشت سر بگذارد و به تقویت روابط بینجامد.

سیاست نفتی ایران و عراق به عنوان دو عضو اوپک باید تابع تصمیمات اتخاذ شده در چارچوب این سازمان باشد و این تصمیماتی است که به طور عادت با توافق حاصل می شود و همه اعضای اوپک به آن احترام می گذارند و به آن پایبند هستند. عراق نسبت به وحدت اعضای اوپک و اینکه تفاهم، اصل اساسی در عملکرد این سازمان باشد اهتمام می ورزد. همچنین تحقق منافع عادلانه برای تمامی اعضای اوپک برای عراق مهم است. امکان ندارد بغداد در هر زمینه ای عدالت را برای خود بخواهد و جانب عدالت را برای دیگری رعایت نکند. طبعا برادران ایرانی در این اصل با ما اختلاف نظر ندارند. عدالت، تفکیک شدنی نیست و حتی منافع کشورهای مصرف کننده [نفت] نیز در این چارچوب می گنجد و شامل این اصل می شود.

نگاه دولت عراق به نظم امنیتی خلیج فارس چگونه است؟ آیا این نظم با حضور کشورهایی همچون آمریکا و انگلیس در منطقه محقق خواهد شد؟

سیاست عراق مبتنی بر اصل همزیستی مسالمت آمیز است و اولویت آن، تضمین امنیت و سلامت خود در محیط منطقه ای همگرا به منظور پیشرفت و صلح است. ما معتقدیم بسیاری از مشکلات در منطقه نیازمند این است که همه ما شجاعت گفتگو با دیگری را داشته باشیم، تضمین امنیت کشورهایمان و امنیت مشترکمان از طریق گفتگوهای سازنده و دستیابی به تفاهمات امکانپذیر است.

از اصول تفاهمات میان کشورهای منطقه این است که همه به روابط و [سیاست] خارجی راهبردی همدیگر احترام بگذارند. هر یک از کشورهای منطقه حق دارند روابط راهبردی بین المللی خود را چه با آمریکا، انگلیس، کشورهای اروپایی یا روسیه و چین طبق آنچه مورد نظرشان است و به آنها کمک می کند برقرار کنند اما آنچه برای ما به عنوان کشور همسایه  و کشوری که خواهان تحقق اصل همزیستی مهم است اینکه وارد ائتلاف هایی که منطقه را از هم می پاشد نشویم و از روابط راهبردی خود با کشورهای بزرگ در زمینه تجاوز و ایجاد ناامنی میان کشورهای همسایه در منطقه استفاده نکنیم.

یک مرکز اطلاعاتی با مشارکت ایران، روسیه، سوریه و عراق در بغداد ایجاد شده است. آیا امکان گسترش همکاری های نظامی، امنیتی و اطلاعاتی میان این ۴کشور در آینده وجود خواهد داشت و آیا امکان درخواست بغداد از مسکو برای گسترش حملات هوایی از سوریه به عراق وجود دارد؟

بله امکان همکاری میان این کشورها وجود دارد. در مورد آنچه که به ما به عنوان عراقی ها مربوط است این است که ما آمادگی هر گونه همکاری سازنده برای از بین بردن تروریسم را داریم، تروریسمی که همه از آن رنج می بریم و به یک خطر جهانی تبدیل شده است و این خطر محدود به یک کشور یا یک منطقه نیست.

مسئولیت انسانی اقتضا می کند که چنین همکاری هایی وجود داشته باشد. همکاری و هماهنگی اطلاعاتی میان کشورهای مذکور ایجاد شده است و جریان دارد و این ضروری است. من اعتقاد ندارم که بغداد در شرایط کنونی همچون سوریه از روسیه بخواهد حملات نظامی علیه داعش در عراق انجام دهد. سوریه و روسیه با یکدیگر ائتلافی دارند که به مسکو اجازه می دهد علیه تروریست ها در شهرهای سوریه عملیات نظامی انجام دهد. شرایط عراق متفاوت از شرایط سوریه است و این به معنای اینکه بغداد دارای روابط حسنه ای با مسکو نیست. به عنوان مثال، میان عراق و ایران هماهنگی [امنیتی] وجود دارد به طوری که ایران از زمان اشغال موصل توسط داعش، نقش مهمی در کمک به عراق ایفا کرده است و همچنین در رابطه با ائتلاف بین المللی مقابله با داعش و نقش آن در مبارزه با این گروه، همینطور است.

یکی از اصول اعلامی سیاست خارجی عراق، توازن در روابط خارجی است. به گمان شما بغداد چگونه می تواند با کشورهایی که از تروریست ها در عراق حمایت می کنند از جمله عربستان از یک سو و حامیان این کشور از جمله ایران توازن برقرار کند؟

این اصل، درست است و ما به آن پایبند هستیم. بر این باور هستیم که بسیاری از کشورهای همسایه رفته رفته و اگرچه در زمان های مختلف، ارزش این گزینه را برای عراق درک می کنند. توازن در روابط خارجی برای ما مفید است و می تواند برای دیگران در منطقه سودمند و کمک کننده باشد. این توازن به عراق کمک می کند به شکل مثبت در اختلافات کشورهای منطقه ورود پیدا کند.

روابط ما با عربستان سعودی رو به رشد است اگرچه با کندی پیش می رود. گسترش روابط با کندی بهتر از عدم توسعه روابط یا عقبگرد آن است. عربستان سعودی کمک هایی را به ارزش ۵۰۰میلیون دلار به عراق داشته است و در سفرهای اخیر ما به ریاض و دیدار با پادشاه عربستان سعودی درباره توسعه روابط دوجانبه موافقت شد، همچنین فضای مناسب برای تبادل اطلاعات درباره تحرکات تروریست ها میان وزارت کشور عراق و عربستان فراهم شد.

من به اهمیت کمک ایران در مبارزه با داعش اشاره کردم، این کمک ها همچنان از سوی ایران ارائه می شود، این در حالی است که روابط ما با کشورهای مختلف همسایه رو به بهبود است و این روابط با بسیاری از کشورهای منطقه، حسنه است. در حال حاضر بر این باور هستم که منافع همگی ما به عنوان کشورها و ملت هایی که در این منطقه جغرافیایی زندگی می کنیم ایجاب می کند به اشتراکات بنگریم و آنها را تقویت کنیم. تهدید تروریسم و چالش های کنونی اقتضا می کند با جدیت به حالمان و آینده نسل هایمان بنگریم. از اولویت های عملکرد جدی این است که روحیه همکاری و عمل مشترک ایجاد کنیم و عوامل تنش و مناقشه که از بین برنده بسیاری از انرژی های مادی و انسانی است و فرصت های پیشرفت را نابود می کند، کاهش دهیم و از بین ببریم.

یکی از اهدافی که آمریکایی ها به ویژه «جو بایدن» معاون رئیس جمهوری آمریکا در عراق دنبال می کند تجزیه عراق است، راهبرد کلان واشنگتن در عراق چیست و آمریکا چه اهدافی از رهگذر تجزیه عراق دنبال خواهد کرد؟

تجزیه عراق به چند کشور؟! این غیر ممکن و غیر واقعی است. هرگز تاکنون در هیچ گفتگو، محفل، دیدار یا کنفرانسی، چنین موضوعی مطرح نشده است. ما از هیچ طرف بین المللی مانند این کلام را نشنیده ایم، این سخن احیانا تنها جار و جنجال رسانه ای است.

می توان به موجب قانون اساسی عراق، استان ها را در چارچوب یک اقلیم قرار داد. ما نگرانی نسبت به نظام مبتنی بر اقلیم ها نداریم چرا که این یک اقدام قانونی است و در صورتی که در شرایط آرام و بر اساس خواست مردم (خواستی که محکوم به ترس و نگرانی و تحت فشارهای کنونی عراق نباشد) به آن عمل شود می تواند بسیار مفید باشد.

نسبت به تشکیل گارد ملی عراق برخی انتقادات وارد است. برخی معتقد هستند تشکیل گارد ملی عراق باعث تضعیف ارتش از یک سو و تجزیه عراق از سوی دیگر می شود، نظر شما چیست؟

موضوع گارد ملی در چارچوب توافق میان فراکسیون های سیاسی هنگام تشکیل دولت کنونی مطرح شد و مربوط به فرمانده کل نیروهای مسلح عراق است که همان نخست وزیر می شود. زمینه فعالیت گارد ملی عراق، تمامی کشور است و خاص مناطق محدودی نیست.

با توجه به پیروزی حزب عدالت و توسعه در ترکیه و تشکیل دولت تک حزبی توسط این حزب و افزایش قدرت آن، تعامل عراق با ترکیه چگونه خواهد بود؟

ترکیه یکی از کشورهای همسایه است و اصل، همواره بر این بوده است که روابط عراق با تمامی کشورها و غیر آن

مبتنی بر احترام و همکاری و عدم دخالت در امور داخلی باشد. منافع مشترک میان عراق و ترکیه، راهبردی است، آب عراق از ترکیه می آید و یک بخش اساسی از نفت عراق از طریق ترکیه صادر می شود.

نقش نیروهای مردمی عراق در مقابله با تکفیری ها چگونه است به ویژه اینکه با کناره گیری این نیروها ما شاهد سقوط برخی شهرها بودیم؟

نیروهای مردمی داوطلب مقابله با داعش در عراق تشکیل شد و همانطور که معروف است این امر پس از حملات غافلگیرانه داعش به عراق و سقوط موصل و با فتوای آیت الله العظمی سیستانی تشکیل شد.

هدف از تشکیل این نیروها دفاع از بغداد و دیگر شهرهای عراق بود اما نیروهای بسیج مردمی در حال حاضر ماموریت میهنی بزرگی را به همراه نیروهای مسلح، پیشمرگه و داوطلبان مقابله با داعش در راستای دفاع از عراق و آزادی شهرها و روستاهای اشغال شده انجام می دهند. نمی توان از نیروهای مردمی داوطلب مقابله با داعش بی نیاز بود چرا که این نیروها نقش ملی که به آنها واگذار شده است را ایفا می کنند.

مرصاد نیوز: «ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان عراق در ایران گفت: روسها با قاطعیت و دقیق و حساب شده در حال نابودی زیرساختهای داعش هستند.

«ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان عراق در تهران در گفت‌وگو با خبرنگار بین‌الملل شبکه اطلاع رسانی مرصاد، در خصوص درخواست بغداد از مسکو برای حضور نظامی در جنگ علیه داعش اظهار داشت: جنگ بر علیه داعش برای اقلیم کردستان بر همه چیز تقدم دارد چرا که داعش دشمن انسانیت و تمدن است و نه صرفا دشمن گروه و یا عده ای خاص.

وی افزود: به دلیل اینکه سرلوحه کار ما در اقلیم کردستان، نابودی داعش است لذا از هر دولتی که وارد این جنگ بر علیه آنها شود استقبال خواهیم کرد.

وی همچنین در خصوص حملات روسیه به مواضع داعش در خاک سوریه تصریح کرد: تاکنون خبری از هر گونه اشتباه در حمله و یا هدف قراردادن کردها بجای داعش و حتی زخمی شدن یک نفر از کردهای حاضر در عراق بر اثر حملات روسیه به ما مخابره نشده است اما در عوض دائما دوستان ما در سوریه به ما اطلاع می‌دهند که روسها با قاطعیت و دقیق و حساب شده در حال نابودی زیرساختهای داعش هستند.

دباغ  گفت: هم اکنون پیشمرگه در حال همکاری با ارتش عراق برای دفع داعش است چرا که موضوع داعش را یک موضوع ملیتی می‌دانیم.

 نماینده اقلیم کردستان عراق در ایران تصریح کرد: اگر سیاست دولت عراق این باشد که روسیه و یا هر نیروی دیگری را وارد جنگ بر علیه داعش بکند، این عمل هم مورد موافقت ماست و هم نیروهای پیشمرگه اقلیم کردستان در کنار آنها بر علیه داعش خواهند جنگید.

«ناظم دباغ» نماینده اقلیم کردستان عراق ضمن اشاره به مقاومت نیروهای پیشمرگ در مقابل با پیش روی گروه تروریستی داعش، گفت: جمهوری اسلامی حامی اصلی و مهم اقلیم کردستان عراق در جنگ با داعش است.

گروه بین الملل ـ آرمان نصراللهی: «ناظم دباغ» سالهاست تحت عناوین مختلفی به عنوان نماینده اقلیم کردستان عراق در جمهوری اسلامی ایران حضور دارد و این دیپلمات کُرد عراقی که در آستانه ۷۰سالگی است، در این سالها همواره تسهیل کننده ارتباط کردهای عراق با جمهوری اسلامی ایران بوده است.

نماینده دائمی اقلیم کردستان عراق مدعی است که ارتباط بسیار خوبی با مسئولان مختلف جمهوری اسلامی ایران دارد و به همین دلیل است که حتی در موارد مسائل منطقه ای گاهی مورد مشورت نیز قرار می گیرد.

وی که علاوه بر زبان کردی، با زبان های عربی، فارسی و حتی انگلیسی هم آَشنا است با روی گشاده به سوالات خبرنگاران مهر در خصوص موضوعات داخلی و منطقه ای نیز پاسخ داد و تصریح کرد که در شرایط فعلی رسانه ها نقش مهمی در تحولات منطقه ای خواهند داشت.

وی در جریان بازدید از خبرگزاری مهر  ضمن تبریک به مناسبت آغاز به کار سرویس زبان کردی این رسانه در گفت و گو با خبرنگاران مهر شرکت و به سوالات  پاسخ داد. مشروح گفتگوی نماینده اقلیم کردستان عراق در جمهوری اسلامی ایران به شرح زیر است:

به عنوان سوال نخست شرایط و وضعیت حاکم بر روابط جمهوری اسلامی ایران با اقلیم کردستان عراق را چگونه ارزیابی می کنید؟

بدون شک جمهوری اسلامی ایران نزدیک کشور عراق به ویژه کردهای این کشور است و با توجه به سوابق موجود تاریخی و همچنین با عنایت به ویژگی های مشترک در تمامی حوزه های فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی ارتباط اقلیم کردستان عراق با جمهوری اسلامی ایران در شرایط فعلی مطلوب است ولی تلاش ما این است که با توجه به ظرفیت های در اختیار سطح این روابط را در تمامی بخش ها به ویژه اقتصادی و بازرگانی ارتقاء دهیم که البته در این میان باید تسهیلات از سوی دو طرف در این زمینه ایجاد شود که مقدمات کار برای این مهم نیز صورت گرفته است.

در واقع وجود مرز مشترک جمهوری اسلامی ایران با اقیلم کردستان عراق این ظرفیت ها را افزایش می دهد و زمینه را برای توسعه همکاری های مختلف فراهم می کند و البته نباید فراموش کرد که اقلیم تمایل دارد این ارتباط و همکاری ها افزایش یابد ولی به هر حال یک سری مشکلات هم در این زمینه وجود دارد که باید رفع کنیم.

خوب در مورد مشکلات صحبت کردید، مهمترین مشکلات و یا مباحثی که در تقویت این ارتباط وجود دارد شامل چه مواردی است؟

در واقع یکی از مشکلات در حوزه زیرساختی است که هر چند که در حال حاضر مرزهای رسمی با جمهوری اسلامی ایران در استان های کردستان، کرمانشاه و آذربایجان غربی داریم ولی به هر حال باید این مرزها را تقویت کرد و البته در کنار آنها بازارچه های مرزی را هم در نظر گرفت و امکانات مختلف انسانی و مالی را در این مرزها تامین کرد تا این ارتباط  در حوزه های اقتصادی و بازرگانی به بهترین شکل ممکن ادامه داشته باشد.

سطح روابط جمهوری اسلامی ایران در سایر حوزه ها از جمله سیاسی و امنیتی با اقلیم چگونه است؟

در واقع می توان گفت جمهوری اسلامی ایران با بدو پیروزی انقلاب به عنوان یک دوست همواره در کنار کردهای عراق بوده است و ما در هر زمان و شرایطی که به جمهوری اسلامی ایران نیاز داشته ایم آنها بدون هیچ گونه چشم داشتی از ما حمایت کرده اند که در واقع نهایت انتظار جمهوری اسلامی ایران برای ارتباط با اقلیم کردستان عراق در طی چند سال اخیر و بعد از سقوط رژیم بعث تلاش برای وحدت در چهارچوب عراق یکپارچه و فدرال بوده است.

همچنین در این بخش می توان به سابقه تاریخی ارتباط ایران با اقلیم اشاره کرد که دو نمونه بارز آن موضوع شیمیایی حلبچه است به گونه ای که اگر جمهوری اسلامی ایران نبود به هیچ عنوان زوایای این فاجعه انسانی به این اندازه در دنیا مطرح نمی شد و مورد دوم که جدید و تازه است به بحث حمایت های جمهوری اسلامی ایران از اقلیم کردستان عراق در موضوع داعش مربوط است.

به موضوع داعش اشاره کردید، در خصوص کمک های جمهوری اسلامی ایران به اقلیم کردستان عراق در این موضوع هم توضیح دهید که ایران به چه شکلی از شما حمایت کرده است؟

در پاسخ به این سوال باید عنوان کرد که جمهوری اسلامی ایران حامی اصلی و مهم ما برای جنگ با داعش است و در همان روزهای اول حضور این گروه تروریستی ایران در تمامی حوزه های مشورتی و حتی کمک های تسلیحاتی ما را کمک کرده و البته در این شرایط نیز کمک های جمهوری اسلامی ایران ادامه دارد.

من باید اعلام کنم که نقش جمهوری اسلامی ایران برای کمک به اقلیم کردستان عراق در جنگ با داعش فراموش شدنی نیست و به همین دلیل هم امروز کردستان عراق توانسته است در مقابل داعش ایستادگی کند و بدون شک این مقاومت و ایستادگی و کسب پیروزی های اخیر در مقابل این گروه تروریستی ادامه دارد. حتی در سفر اخیر نخست وزیر اقلیم کردستان عراق به ایران بار دیگر مسئولان جمهوری اسلامی ایران بر ادامه حمایت های خود از اقلیم برای مقابله با داعش تاکید کردند که این برای ما جای بسی خوشحالی است.

یکی از مسائل مهمی که طی چند هفته اخیر در اقلیم کردستان عراق به وجود آمده موضوع اختلاف گروه های سیاسی به ویژه در مورد موضوع ریاست اقلیم است، در خصوص دلیل وقوع این اختلافات توضیح دهید؟

در عصر حاضر برگزاری تظاهرات در کشورهای مختلف یک امر و روال طبیعی است و اگر در کشوری عده ای به دلیل اعتراض به یک موضوع تظاهرات برگزار کردند نیز نباید زیاد نگران بود ولی نکته نگران کننده در خصوص وقوع تظاهرات در اقلیم آسیب رساندن به اموال عمومی بود که البته با تدبیر رهبران گروه های سیاسی خیلی زود این موضوع مدیریت شد و ادامه پیدا نکرد.

به هر حال به دنبال مطرح شدن مسائلی در خصوص ریاست مسعود بارزانی بر اقلیم کردستان عراق گروه مخالف دست به برگزاری راهپیمایی و تظاهرات زد که متاسفانه در بعضی از شهرها این تظاهرات هم به خشونت کشیده شد ولی در نهایت حرف اصلی این است که تنها با گفتگو می توان این مسائل را حل کرد و حتی شخص آقای بارزانی اعلام کرده است که اگر سایر گروه های سیاسی فردی را برای ریاست اقلیم مطرح کنند می توان در مورد آن اظهار نظر کرد و در این شرایط که عده ای می گویند باید آقای مسعود بارزانی از ریاست اقلیم دست بکشد نادرست است چرا که تا زمان مطرح شدن فرد جدید نمی توان این خواسته را پذیرفت.

من در اینجا می خواهم به یک موضوع مهمتر اشاره کنم و آن هم نقش بزرگانی همچون مسعود بارزانی و جلال طالبانی در اقلیم و حتی کشور عراق است، کسانی که سالها در مبارزان کردهای عراق حضور داشته و هزینه کرده اند نباید اینگونه با آنها برخورد شود که بدون شک با تدبیر رهبران گروه های سیاسی این موضوع حل می شود.

به دنبال وقوع این اتفاقات یکی دو رسانه در اقلیم کردستان عراق اعلام کردند که جمهوری اسلامی ایران در مسائل داخلی اقلیم و حتی ابقای آقای بارزانی دخالت کرده اند، این موضوع صحت دارد یا خیر؟

بعد از وقوع این حوادث هیئت های مختلفی از جمهوری اسلامی ایران با مقامات و مسئولان اقلیم دیدار کرده اند ولی به هیچ عنوان بحثی در خصوص ماندن و یا رفتن کسی مطرح نشده است و همواره حرف مسئولان ایرانی تلاش برای حفظ وحدت در اقلیم بوده و آنها به صورت صریح گفته اند که در این شرایط که اقلیم با داعش درگیر جنگ است باید گروه های سیاسی با گفتگو مسائل خود را مورد بحث قرار داده و حل کنند. من این مسئله را به شدت تکذیب می کنم که ایران در مسائل داخلی دخالت کرده باشد. در طول هفته های اخیر نشست های گروه های دو طرف ادامه داشته و طی یکی دو روز آینده باز هم دیدارهای برگزار می شود.

در خصوص دیدارهای یکی دو روز آینده اطلاعات خاصی دارید که اعلام کنید؟

بله بر اساس هماهنگی های صورت گرفته قرار است تیمی به ریاست رستم قاسمی به اقلیم کردستان عراق سفر کنند که هدف اصلی از این سفر بحث و گفتگو در خصوص چگونگی مدیریت مسائل مالی و بحران اقتصادی به وجود آمده در اقلیم است که انتظار می رود بتوانیم از برگزاری این نشست های مشترک برای رفع مشکلات اقلیم به ویژه در حوزه های مالی و اقتصادی بهره برداری مناسبی داشته باشیم.

یکی از مسائل مهم این روزهای کشور عراق مربوط به بحث اختلاف اقلیم با حکومت مرکزی این کشور است، در این خصوص وضعیت به چه شکلی است و چه برنامه ای برای حل آن وجود دارد؟

به هر حال بر اساس قانون اساسی عراق دولت مرکزی مسئولیت های در قبال اقلیم دارد که متاسفانه بخشی از این تعهدات اجرایی نشده است و به همین دلیل هم به ویژه در بحث بودجه و مسائل مالی اقلیم با مشکلاتی مواجه است که البته قرار است که این مسائل را گفتگو حل شود.

در حال حاضر به دلیل مشکلات مالی بخش زیادی از نیروهای پیشمرگ که بر اساس قانون اساسی عراق جزو نیروهای مسلح این کشور هستند، چندین ماه است حقوق دریافت نکرده اند که روی این مسئله ما به دولت مرکزی معترض هستیم، یکی دیگر از موارد مورد اختلاف بحث نفت است که متاسفانه دولت مرکزی در این زمینه نیز تعهدات خود را اجرایی نکرده است. بر اساس هماهنگی های صورت گرفته در آینده ای نزدیک قرار است تیمی از مسئولان اقلیم با نخست وزیر و رئیس جمهور عراق دیدار کرده و در مورد این مشکلات بحث و گفتگو شود.

«نیچیروان بارزانی» نخست وزیر اقلیم کردستان در حاشیه نشست مقدماتی کنفرانس امنیتی مونیخ گفت: ما از هر اقدامی که در راستای تضعیف تروریست‌ها در منطقه انجام بگیرد استقبال می‌کنیم.

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، «نیچیروان بارزانی» نخست وزیر اقلیم کردستان در حاشیه نشست مقدماتی کنفرانس امنیتی مونیخ در جمع خبرنگاران گفت: از هر پیشرفتی و هر گامی در جهت تضعیف تروریست‌ها در منطقه انجام بگیرد ما استقبال می‌کنیم؛ حتی این ائتلاف چهارجانبه اگر در راستای مسئله داعش و تروریست‌ها باشد ما این را گامی مثبت تلقی می‌کنیم و ارزیابی می‌کنیم.

وی ادامه داد: ما نقش ایران را نقش بسیار مثبتی می‌دانیم و در اقلیم کردستان، ایران از اولین کشورهایی بود که در این مسئله به ما کمک کرد و این یک واقعیت است و ما از این کمک های ایران را در این راستا همیشه تشکر کردیم و می‌کنیم و الان هم در تمام موضع‌گیری علیه داعش و تروریست‌ها، ما ایران را در کنار خودمان در عراق و کردستان عراق می‌بینیم.نخست وزیر اقلیم کردستان گفت: درگیری‌های سیاسی هست ولی به هر حال خوشحال هستم که بگویم این درگیری‌ها درگیری‌هایی هست که با گفتگو قابل حل است هدفمان این است که ما بتوانیم با سایر گروه‌ها مخصوصاً با اتحاد میهنی برای این موضوع توافقی داشته باشیم و امیدوارم که به توافق برسیم.

«نیچیروان بارزانی» اظهار داشت: نقش ایران در دو مرحله است مرحله اول زمانی که داعش به کردستان عراق حمله کرد ایران در آن زمان از اولین کشورهایی بود که به ما کمک کرد و بعد از آن هم در تحولات سیاسی در کردستان عراق، نقش ایران یک نقش سازنده‌ای بوده و نقشی بوده برای اینکه بتواند همه گروه‌ها را به هم نزدیک کند.