آقای «ناظم دباغ» نماینده اقلیم کردستان در تهران در گفت‌وگو با روزنامه کردستان نوی اظهار داشت: بر اساس برنامه‌ای که به صورت ویژه برای انقلاب اسلامی پایه‌ریزی شد، به طور موفقیت آمیزی اجرا شد.

امسال 35 سال از آغاز انقلاب اسلامی ایران و بازگشت امام خمینی به تهران می‍‌‌گذرد؛ که این خود تغییری در روند زندگی مردم این کشور ایجاد کرد، در این باره نماینده حکومت اقلیم کردستان در تهران در گفت‌وگو روزنامه کردستان نوی خاطرنشان ساخت: بر اساس برنامه‌ای که به صورت ویژه برای انقلاب اسلامی پایه‌ریزی شد، به طور موفقیت آمیزی اجرا شد.     

آقای «ناظم دباغ» در ادامه گفت: رژیم شاهنشاهی در برابر هموطنان سرزمینش ظلم و ستم می‌کرد؛ آزادی در کار نبود و در برابر آن، پرستیدن شاه در اولویت قرار داشت. بغیر از اینها با عقد قرارداد الجزیر مغرور و سرمست شد و همه اینها باعث شد که ملت ایران با همه اقوام و مذاهبش با حمایت و پشتیابی خود به جنبش اعتراض آمیز سراسری گرویدند که بر ضد سلطه و زمامداری قدرت آن زمان به راه افتاده بود و در نهایت انقلاب کردند و به سلطه شاهنشاهی پایان دادند. بر اساس برنامه‌ای که به صورت ویژه برای انقلاب اسلامی پایه‌ریزی شد، به طور موفقیت آمیزی اجرا شد. هر چند که اهداف انقلاب باعث نگرانی و نارضایی تعدادی ار قدرتهای منطقه گردید، ولی سرانجام در اکثر موارد به موفقیت رسید و در نهایت دولت جمهوری اسلامی ایران تأسیس شد.   

وی در مورد نقش کردهای ایران در انقلاب اسلامی گفت: نقش کردهای ایران و همه قومیتها و مذاهب ابن کشور در این رویداد مهم و تاریخی مشخص و واضح است؛ براساس اینکه کردها در موفقیت این انقلاب نقش داشتند و بخشی از این انقلاب و تظاهرات مردمی بودند. و دلیل آن نیز به این برمی‌گشت که ملت ایران به طور کلی از جور و ستمهایی که در برابرشان صورت می گرفت؛ بیزار بودند. 

نماینده اقلیم کردستان در تهران در ادامه سخنانش تأکید کرد: به طور کلی انقلاب اسلامی ایران، باعث شد یک بار دیگر درهای توسعه و گسترش بیشتر برروی جنبش آزادیبخش کردستان عراق باز شود و به دروازه‌ای مهم تبدیل شد تا به صورت آزادانه به ایران رفت و آمد کنیم و در جهت خدمت کردن به حقوق حقه ملتمان گام برداریم.  

آقای «ناظم دباغ» در پایان این گفت‌وگو در مورد قولهای دکتر روحانی به اقوام و مذاهب ایرانی در انتخابات ریاست جمهوری ایران اظهار داشت: بعد از روی کارآمدن آقای روحانی به عنوان رئیس جمهور اسلامی ایران، مشاور عالی خود را در این زمینه برگزیده‌اند؛ که این خود گامی مهم در پیگیری قولهای خود به اقوام و مذاهب ایرانی است و چند روز قبل نیز آیت الله «سید علی خامنه‌ای» رهبر انقلاب اسلامی ایران نیز در سخنانی بر دادن فرصت بیشتر به دکتر روحانی جهت تحقق قولهای خود در انتخابات ریاست جمهوری تأکید کردند.

روزنامه کردستان نوی، گزارش: شورش حمید 11/2/2014

 با حضور نمایندگی حکومت اقلیم کردستان در ایران، مراسم یادبود شهیدان بمباران شیمیایی حلبچه در بهشت زهرای تهران برگزار شد.

با حضور «ناظم دباغ» نمایندگی حکومت اقلیم کردستان در تهران، دکتر «جگرخوین» معاون نمایندگی اقلیم کردستان در ایران، نماینده احزاب سیاسی در دفتر نمایندگی اقلیم کردستان در تهران از جمله؛ «لقمان لطیف محمد» نماینده حزب سوشیال دموکرات کردستان، «امجد باباحاجی» نماینده اتحادیه اسلامی، «هیوا رسول رشید» نماینده جمعیت اسلامی، نماینده جمهوری اسلامی ایران، مدیر کل بهشت زهرا و تعداد 35 نفر از خانواده قربانیان بمباران شیمیایی حلبچه، ساعت 1 ظهر روز دوشنبه 5 اسفندماه جاری، مراسم یادبود شهیدان بمباران شیمیایی حلبچه در قطعه 25 و 40 گورستان بهشت زهرای تهران برگزار شد و حاضران با تقدیم تاج گل و خواندن سوره فاتحه یاد این شهیدان را زنده نگه داشتند.  

در این مراسم که به یاد شهیدان بمباران شیمیایی حلبچه برگزار شد؛ تعدادی از حضار به ایراد سخنرانی پرداختند.

تعدادی از شهیدان بمباران شیمیایی حلبچه در همان زمان در ایران فوت کرده‌اند و در گورستانهای ایران آرام گرفته‌اند؛ نزدیک 70 تن از این شهیدان در قطعه‌های 25 و 40 بهشت زهرای تهران به خاک سپرده‌ شده‌اند و 44 تن از این شهیدان نیز در قطعه 25 در کنار یکدیگر آرام گرفته‌اند.

با دستور نخست وزیر حکومت اقلیم کردستان، تعداد 35 نفر از خانواده قربانیان بمباران شیمیایی حلبچه، جهت دیدن آرامگاه عزیزانشان به تهران سفر کردند و با تقدیم تاج گل یاد این شهیدان گرانقدر را زنده نگه داشتند.

بعد از بمباران شیمیایی شهر حلبچه توسط رژیم بعث، تعدادی از مصدومان این رویداد دلخراش، جهت مداوا و تیمار زخمهایشان به بیمارستانهای مختلف ایران منتقل شدند و اکثر آنها نیز برای معالجه عازم تهران شدند. متأسفانه تعدادی از این مصدومین به دلیل سختی و شدت زخمهایشان در تهران چشم از جهان فرو بستند و در آرامگاه بهشت زهرا به خاک سپرده شدند.   

هر ساله نهادهای مردمی تحت عنوان NGO، کردهای ساکن تهران و خانواده شهیدان بمباران شیمیایی شهر حلبچه، با حضور بر مزار این شهیدان والا مقام با تقدیم تاج گل و خواندن سوره فاتحه یاد این شهیدان را زنده نگه می‌دارند. 

با همت و تلاش نمایندگی حکومت اقلیم کردستان عراق در تهران؛ مشکل دانشجویان اقلیم کردستان که در ایران تحصیل می‌کنند، برطرف می‌شود.

آقای «ناظم دباغ» نمایندگی حکومت اقلیم کردستان عراق در تهران گفت: با همت و تلاش نمایندگی حکومت اقلیم کردستان عراق در تهران و مسئولان جمهوری اسلامی ایران؛ توانستیم

مشکل دانشجویان اقلیم کردستان را برطرف کنیم که در دانشگاههای ایران تحصیل می‌کردد و مدتی بود به اقلیم کردستان بازگردانده شده بودند.

وی همچنین گفت: بنابراین، از دانشجویانی که خواهان ادامه تحصیل در دانشگاههای ایران هستند؛ درخواست می‌شود به اداره کل ارتباطات خارجی اقلیم کردستان و ایران در شهرهای اربیل و سلیمانیه مراجعه کنند و اسامی‌شان را ذکر نمایند تا قبل از سفرشان به ایران، مقدمات انجام امورات اداری کارشان صورت پذیرد و بتوانند به آسانی به ایران برگردند و در دانشگاههای این کشور به تحصیل بپردازند.

PUKmedia

 سه شنبه, 29 بهمن 1392

عراق در یک ماهه اخیر با تحولات و دگرگونیهایی روبر بوده است. نوشتار ذیل توسط ناظم دباغ نمانیده کردهای عراق در مورد رویکرد های کنونی و نگاه  اقلیم کردستان به رخدادهای داخلی و روابط خارجی عراق است:

  اقلیم  کردستان و مسائل داخلی عراق:

بعد از شروع فعالیت القاعده و بخصوص بعد از جنگ عراق و کویت، روز به روز القاعده و ترور در منطقه پخش شد و گسترش یافت. در کنار این‌ها، رژیم طالبان در افغانستان و رژیم بعث در عراق سقوط کردند، ولی بازمانده‌های نیروهایشان به دفاع از خود پرداختند و در منطقه پخش شدند.  بعد از آغاز انقلابهای یکی پس از دیگر بر علیه رژیم‌های تعدادی از کشورهای عربی به نام «بهار عربی» (که می‌توان از آن به «بهار پاییزی» نیز نام برد)  نیروهای وابسته به اخوان المسلمین، القاعده و سلفی‌ها در اکثر کشورها این قیام‌ها را به نفع خود تصرف کردند و به شیوه دیگری گسترش دادند. در نهایت نیز به نام «اپوزیسیون» در سوریه بر علیه سوریه قیام کردند و در این کشور به نام جبهه النصره، القاعده و ارتش آزاد به میدان آمدند. در این راستا کشورهای منطقه و تعدادی از کشورهای عربی همچون؛ ترکیه، قطر و عربستان با آنها همکاری کردند. اهداف ترکیه تنها سقوط سوریه نبود بلکه تضعیف و از بین‌بردن جنبش ملی کُرد در سوریه و بعد از آن، با همکاری عربستان و قطر نوعی از سنی‌گرایی برای مقاومت در برابر علوی‌ها و شیعه در منطقه بود.

در سایه این همکاری‌ها و لشکرکشی بر علیه سوریه، نیروهای نصره، القاعده و سلفی‌ها رشد کردند. واضح است که اینها به این هم بسنده نکردند؛ القاعده در سوریه و در عراق به اتفاق همدیگر، دولت اسلامی عراق و شام تحت عنوان «داعش» را تشکیل دادند که در هر دو کشور نیرو داشتند.  در این بین پتانسیل دولت سوریه و پشتیبانی ایران، فشار زیادی به داعش و النصره وارد آورد. نبایستی هم فراموش کنیم که کُردها با زیرکی توانستند از این فرصت برای پاسداری از مناطق خودش از دست سوریه استفاده کنند و از نفوذ داعش و نصره به مناطقشان جلوگیری نمودند.  

سه سال قبل، ترکیه و کشورهای دیگر براین باور بودند که در مدت یک ماه، بشار اسد سقوط می‌کند، ولی بعد از گذشت سه سال این اتفاق نیفتاد، و بایستی در اینجا به این اشاره کنم در عراق، تنها «جلال طالبانی» (مام جلال) رئیس جمهور عراق بود که پیش‌بینی کرد که سوریه سقوط نمی‌کند و ترس از آینده از دست القاعده و سلفی‌ها را هشدار داد. البته مطرح کردن به کاربردن سلاح شیمیایی از طرف سوریه و تهدیدکردن کشورهای ابرقدرت و به کاربردن نیرو بر علیه سوریه، ترس از سلفی‌ها و ترور و القاعده؛ نوعی از مشکلات را به نفع سوریه تغییر داد، بخصوص اینکه سوریه با همکاری روسیه موافقت نمودند که در این کشور سلاحهای شیمیایی از بین برده شود. همه این‌ها باعث شدند که میدان نبرد و سرکشی‌های داعش از سوریه به داخل عراق منتقل شود که به دلیل وجود نیروهای القاعده و داعش در عراق، زمینه آن فراهم بود.   

همچنین بهره گرفتن از این خلل امنیتی که در عراق وجود دارد و ناهماهنگی و اختلاف میان طرف‌های مذهبی، حکومتی، سیاسی و … متأسفانه بر قدرتمندشدن داعش، القاعده و ترور در عراق تأثیرگذار بوده است. این امر باعث شده است که آمریکا و قدرتهای خارجی برای پشتیبانی اپوزیسیون سوریه و نیروهای نصره و ارتش آزاد شیوه ‌ای دیگر را در ذهن بپرورانند. یعنی ترس از نیروهای سلفی تندرو و القاعده، خیلی خطرناکتر است. به همین دلیل، اگر بخواهیم مقابل ترور بایستیم و از گسترش داعش جلوگیری کنیم؛ ضروری است که حکومت عراق قبل از هر چیزی به مطالبات بحق مردم رسیدگی نماید که می‌توان به رفاه، آبادانی و تأمین امنیت هموطنان اشاره نمود. این مهم با همفکری سیاسی و حل مشکلات بر سر راه گفت‌وگو و با همبستگی نیروهای سیاسی و جریان‌های مذهبی به تحقق می‌پیوندد. این امر هم توسط عراقی فدرال، دموکرات و متحد به سرانجام می‌رسد که در آن حکومتی متشکل از همه احزاب و گروهها به دور از خودپرستی، مصالح شخصی و حزبی تشکیل شود. در این حال بایستی به اصولی برگردیم که در آغاز تأسیس عراق جدید با تشکیل همپیمانی کُرد، شیعه و برادران سنی ـ که در زمان رژیم بعث بر اثر مبارزاتشان متضرر شده بودند ـ به آن پایبند بودیم. اتحادی که میان کُرد و عرب برای پاسداشت عراق شکل گرفت. مشخص است اتحاد کُرد و شیعه در عراق برای حفظ و نگهداری امروز و آینده عراق نقش اصلی را ایفا می‌‌کند و این اتحاد، با همبستگی شیعه‌ها و احزاب و گروههای کُردی حفظ می‌شود. بنابراین معتقدم هر خللی که در این همپیمانی به‌وجود بیاید؛ اختلافات موجود، به نفع دشمنان کُرد و شیعه به سرانجام می‌رسد.

آینده جایگاه ریاست جمهوری عراق:

عراق جدید با همت و مساعدت کُرد و شیعه و بخشی از سنی‌ها تشکیل شد، و براساس جایگاه احزاب و گروههای سیاسی عراق و قانون اساسی، پست‌های اصلی بین کُرد، سنی و شیعه تقسیم شدند. چنانچه پست رئیس جمهوری عراق به کردها رسید و در میان کُردها نیز «جلال طالبانی» متصدی این پست شد که این هم به نگاه آنها برای دفاع از یکپارچگی خاک عراق و ارتباط میان کُردها و عربها برمی‌گردد. ضرورت دارد که این پست تنها به کُردها اختصاص داده شود و نبود «مام جلال» هم تاکنون به خوبی احساس می‌شود. تغییری در پایگاه کُردها در عراق و بغداد بوجود آمده است و روز به روز نیز به مشکلات میان عراق و اقلیم کردستان افزوده می‌شود. به همین دلیل، وجود یک رئیس جمهور کُرد در بغداد برای حل مشکلات و حفظ یکپارچگی عراق ضروری است.

روابط بین دولت اقلیم کردستان و دولت بغداد:

در اختلافاتی که بر سر قانون نفت، پیشمرگه، بودجه و ماده ۱۴۰ میان دو طرف وجود دارد، نحوه ارتباطات اقلیم کردستان و حکومت مرکزی عراق نشان می‌دهد که اختلاف بر سر قانون نفت، بیشتر از دیگر مشکلات دو طرف برجسته‌تر است که آن را هم می‌توان از طریق گفت‌وگوی سیاسی و قانون اساسی حل نمود. به همین دلیل، در مواقع ضروری هیئت حکومت اقلیم کردستان به بغداد سفر می‌کند و به طور مداوم در فکر حل آن از طریق گفت‌وگو و مذاکرات است.  

اقلیم کردستان و  اعتراض­ها و مخالفت­ها در مناطق سنی‌نشین غرب عراق:

حکومت اقلیم کردستان به دید همکاری و مسئولیت به مشکلات نگاه می‌کند. بخصوص امروزه در عراق در مخالفت با حکومت، نارضایی و اعتراض مشاهده می‌شود، این نارضایی‌ها و اعتراضات دو چیز را به ما نشان می‌دهد. در بخش نخست، خواست مردم برای تأمین رفاه و آبادانی و همچنین یکسانی گفتار سیاسی عراق است که از آن حمایت می‌شود و در بخش دوم نیز کنار نهادن خواست واقعی و مسلم مردم به سمت خشونت و ترور است که در پیشانی آن داعش، القاعده و سلفی‌ها قرار دارد. لذا به طور قطع بایستی در مقابل آن ایستاد، به همین دلیل بهتر است که حکومت عراق آن را درک کند و آن‌ها را از همدیگر جدا نماید.

نگاه اقلیم کردستان به روابط خارجی عراق:

نگاه حکومت اقلیم کردستان بر اساس روابطش، به طور کلی به شیوه‌ای است که در ابتدای تشکیل جنبش آزادیخواهی ملت کُرد این ضرورت را درک کرده است که بر پایة موقعیت جغرافیایی ارتباط خوبی با همسایگانش چه ترکیه و یا ایران و سوریه تا دیگر روابط بین‌المللی و با کشورهای جهان داشته باشد. ولی این ارتباط با حفظ استقلال و لحاظ‌ نمودن مصلحت‌ها است. به همین دلیل می‌توان گفت امروزه حکومت اقلیم کردستان براساس قانون و استراتژی عراق فدرال و همچنین مصالح ملی و کلان عراق با همسایگان و دنیای بیرون ارتباط خوبی دارد.

نقش عراق در سوریه و کردستان سوریه:

حکومت اقلیم کردستان در چهارچوب عراق فدرال به مصالح خود پایبند است و به هیچ شیوه‌ای در مسائل کشورهای دیگر چه در سایة ملی و چه در سایة منطقه‌ای دخالت نمی‌کند. آنچه که امروزه در سوریه روی داده است، آتش آن نیز عراق را در برگرفته است و دور از انتظار نیست که دامن کردستان را نیز بگیرد. به همین دلیل برای روبروشدن با ترور و القاعده نبایستی تعلل کرد و عراق هم در این چهارچوب نقش خواهد داشت. در اینجا این بحث به میان می‌آید که نقش اقلیم کردستان بر روی کردهای سوریه چیست؟ واضح است که ما تنها نقشی که در این میان ایفا می‌کنیم همکاری معنوی و انسانی و نشان‌دادن راه دفاع و اتحاد میان آنها در مقابل ترور و القاعده است که در نهایت به خودشان برمی‌گردد که در چهارچوب قانون کشورشان چه راه حلی برای آن پیدا کنند.

روابط عراق با کشورهای عربی:

متأسفانه نمی‌توانیم بگوییم ارتباط عراق با کشورهای عربی در حد طبیعی قرار دارد.  عراق در تلاش برای بهبود روابط و بازگرداندن آن به وضعیت مطلوب بوده است، ولی متأسفانه تاکنون دیدگاه‌های مذهبی و ملی در آن تأثیر داشته است. برای بهبود این ارتباط، به نظر من اکثر کشورهای عربی به شیوه‌ حزب بعث و رژیم ساقط شدة عراق فکر می‌کنند و وانمود می‌شود که در عراق کُرد و شیعه قدرت را در دست گرفته‌اند و سنی‌ها را به حاشیه رانده‌اند و معتقدند بایستی عراق همچون گذشته در دست اقلیت سنی اداره شود و یک بار دیگر عراق به عقب برگردد. در حالی که عراق فدرال، دموکرات و تکثرگرا می‌تواند بر روی پاهای خود بایستد و نه عراق تک رو و دیکتاتور.

روابط با قدرت­های بزرگ و آمریکا:

همچنانکه گفته شد برای عراق و اقلیم کردستان، ارتباطات خارجی در چهارچوب قانون اساسی عراق و استراتژی مشخص در کنار حفظ استقلال، تقویت و بهبود همه نوع روابط همسنگ با کشورهای قدرتمند، آمریکا و همسایگان، جایگاه و اهمیت خاص خود را داراست. همچنان که با همکاری همگان عراق جدید تشکیل شد و رژیم بعث صدام از میان رفت و همه در تأسیس عراق جدید مشارکت کردند. به همین دلیل برای زنده نگه داشتن، بازسازی عراق، آبادانی و تأمین آرامش و امنیت منطقه، یک ارتباط همسنگ با همسایگان و دنیای بیرون مهم و ضروری است.

 «ناظم دباغ» نماینده رسمی حکومت کردستان عراق در تهران خبر فوت جلال طالبانی رئیس‌جمهور عراق را تکذیب کرد.

«ناظم دباغ» نماینده رسمی حکومت کردستان عراق در تهران در گفت‌وگو با خبرنگار فارس، خبر درگذشت جلال طالبانی رئیس جمهور عراق و رئیس اتحادیه میهنی کردستان را تکذیب کرد.

وی تصریح کرد: انتشار این شایعه کار دشمنان آسایش، امنیت و وحدت ملت عراق است و واقعیت ندارد.

ناظم‌ دباغ در پایان با بیان اینکه وضعیت جسمی طالبانی رو به بهبود است، ابراز امیدواری کرد که رئیس جمهور عراق هرچه‌سریعتر با دستیابی به سلامت کامل از آلمان بازگردد.

امروز برخی رسانه‌ها مدعی شدند جلال طالبانی که برای پیگیری سیر درمان در آلمان به سر می‌برد، درگذشته است.

وزارت نفت جمهوری اسلامی ایران در نامه‌ای به آقای «ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان در ایران از فرستادن پیام تبریک ایشان برای آقای مهندس «بیژن نامدار زنگنه» به مناسبت اخذ رأی اعتماد از مجلس شورای اسلامی و انتخاب وی در پست وزیر نفت ایران، تشکر و قدردانی نموده است.

متن این پیام بدین شرح است:

جناب آقای دباغ

نماینده محترم حکومت اقلیم کردستان عراق در جمهوری اسلامی ایران

با سلام

پیام تبریک جنابعالی به مناسبت اخذ رأی اعتماد مجلس شورای اسلامی به جناب آقای مهندس زنگنه به عنوان «وزیر نفت» به استحضار رسید.

ضمن ابراز مراتب تشکر و قدردانی مقام عالی وزارت، از خداوند متعال برای آنجناب سعادت و موفقیت خواستارم.

کریم زمانی

مشاور وزیر و مدیر کل

3/6/1392

اقلیم کردستان عراق در یک دهه تجربه خودمختاری، اکنون در فصل حساس و مهمی از ارتباطات خود قرار گرفته است. از یک‌سو، تغییری که در رویکرد مقامات ترک در ارتباط با این منطقه به وجود آمده است، به طوری که با وجود سردی روابط در سال‌های اول خودمختاری، اکنون کردستان شاهد سرمایه‌گذاری‌های وسیع و گسترش روابط با ترکیه است. از سوی دیگر، بحران سوریه و آواره شدن بسیاری از کردهای این کشور در منطقه اقلیم، رقابتی را برای نقش‌پذیری در آینده سوریه میان ترکیه و کردستان به وجود آورده است؛ این در حالی است که ترک‌ها تا دیروز برای همراه کردن اقلیم کردستان با خود در موضع سوریه تلاش می‌کردند. البته باید ارتباط با آمریکا را به عنوان دوستی که خودمختاری را به این منطقه هدیه داد، به این مؤلفه‌ها افزود که این رابطه، گسترش روابط با کشورهای غربی را برای کردستان هموار کرده است. سفر اخیر مسعود بارزانی، به روسیه به نظر تلاشی برای ایجاد توازن سیاسی میان دو اردوگاه غرب و شرق  و دستاورد این سفر، امضای یک معاهده نفتی با روس‌ها بود. البته از آنجا که اقلیم کردستان نتیجه وحدت دو حزب بزرگ این منطقه، اتحادیه میهنی و دموکرات است، تفاوت در دیدگاه‌های سیاسی این دو حزب در روابط دیپلماتیک از جمله روابط با ایران کاملا مشخص است. دوستی و نزدیکی اتحاد میهنی با ایران از روی توجه به اردوگاه شرقی‌ها در منطقه نیست بلکه ریشه در مراودات و دوستی‌هایی دارد که ایران سال‌ها پیش‌تر و قبل از سقوط صدام، با کردهای عراق داشت که طالبانی‌ها امروز آن را بهتر به یاد می‌آورند. این تفاوت دیدگاه که اغلب از سوی مقامات کردستان عراق نفی می‌شود، در مراودات و ارتباطات اربیل به‌عنوان پایتخت کردستان که پایگاه بارزانی‌ها نیز محسوب می‌شود با ترکیه، آمریکا و غرب نمود بیشتری دارد؛ در حالی که ارتباط سلیمانیه که طالبانی‌ها در آن متمرکز هستند، روابط خود را با ایران مستحکم کرده است. «ناظم دباغ» که پیش از این نماینده اتحادیه میهنی در ایران بود و اکنون نماینده کل اقلیم کردستان در ایران شناخته می‌شود نیز مانند دیگر مقامات اقلیم کردستان، تفاوت دیدگاه دو حزب کردستان را نفی می‌کند اما قبول دارد که ترکیه نقش بیشتری در حوزه اقتصادی کردستان دارد و در مسائل منطقه از جمله سوریه با مقامات این منطقه رایزنی‌هایی داشته است. مشروح گفت‌وگو با وی را در ادامه می‌خوانید.

با توجه به بحران سوریه و دسته‌بندی‌های منطقه‌ای در مقابل این بحران، به نظر می‌رسد که مؤلفه جدیدی در ارتباط ایران و اقلیم کردستان عراق به وجود آمده است. تلاش ترکیه برای همراه کردن اقلیم کردستان برای مواضع خود در مقابل سوریه از جمله این مؤلفه‌هاست. به نظر شما این مسائل چقدر در ارتباط ایران و اقلیم کردستان تأثیرگذار بوده است؟

در وهله نخست ضرورت ایجاب می‌کند که اقلیم کردستان، ایران و همچنین عراق و ایران روز به روز به هم نزدیک

شوند. روابط ایران و اقلیم کردستان را باید از دو زاویه بررسی کرد؛ یکی از بعد اقتصادی که باید گفت متأسفانه در سطح خوبی نیست و مهم‌ترین علت این مسأله هم فعالیت شرکت‌های اقتصادی ایرانی است که به کردستان آمدند و در سطح کیفی خوبی نبودند بنابراین نتوانستند فعالیت مطلوبی داشته باشند و از سوی دیگر، شرایط بین‌المللی و تحریم‌ها تا حدی جلوی پیشرفت کار را می‌گرفت. اما سطح روابط در بعد سیاسی، امنیتی و استراتژیک بین ایران، عراق و اقلیم کردستان در چارچوب قوانین عراق رو به پیشرفت است. حال اینکه مسائل به وجود آمده در منطقه، به بروز بحران منجر شده است و منطقه با مشکلات ناشی از جنگ و ناآرامی دست به گریبان است و تلاش برای به دست آوردن منافع خصوصی دولت‌ها و گروه‌هاست. در این شرایط، دو اردوگاه در منطقه به وجود آمده است؛ در یک اردوگاه، سعودی و قطر هستند که در منطقه کاملا از اهل تسنن پشتیبانی می‌کنند و یکی هم اردوگاه ایران و سوریه. ایران و سوریه نیز با حکومت‌های شیعه، منافعی برای خودشان تعریف کرده‌اند. عراق که هم جمعیت سنی دارد هم شیعه، در هر دو اردوگاه منافعی دارد. بنابراین هر کدام از قسمت‌ها و جریانات عراق به سمتی می‌روند که منافع بیشتری برای آنها دارد و به نظرم ارتباط ایران و اقلیم کردستان عراق، یک ارتباط استراتژیکی و ضروری است و باید برقرار باشد. به نظر من بعضی از تغییرات و اتفاقات اثر چندانی ندارد.

 به نظر می‌رسد که ترکیه هم در تلاش است در این بین برای خود اردوگاه مستقلی تعریف کند و کردهای عراق را به اردوگاه خود بکشد. این‌طور نیست؟

کردهای عراق در جریانات منطقه حضور دارند و حضورشان هم خیلی مهم است، به هر حال ما با سوریه مسائل مشترک داریم و همان‌طور که عراق با سوریه مرز مشترک دارد، اقلیم کردستان هم با این کشور مرز مشترک دارد و اکنون بسیاری از جمعیت جنگ‌زده سوریه وارد کردستان شده‌اند. در این بین، مسائل به هم وصل و با هم مرتبط هستند اما نمی‌توان به آسانی مشخص کرد که کردستان وارد اردوگاه ایران می‌شود یا ترکیه. برای ما حفظ وحدت عراق اهمیت بسیاری دارد و از طرف دیگر، معتقدیم که باید منطقه را از نفوذ القاعده، وهابی‌ها و سلفی‌ها که متعصبین اهل تسنن هستند، دور نگه داریم. بنابراین ما هم ناگزیریم نقشی را در منطقه بازی کنیم و وارد مسائلی که نیاز به آنها نداریم و تنها ما را درگیر می‌کنند، نشویم. اینکه مواضع ترکیه را کاملا پذیرفته‌ایم، درست نیست. اگر بنا بر آنچه سران ترکیه اعلام می‌کنند که به خاطر مخالفت‌ها بشار اسد باید از حکومت کناره‌گیری کند، پس با این تحلیل با وجود تظاهرات در ترکیه، سران حکومت باید کناره‌گیری کنند. پس لازم است که شرایط و مناسبات را بررسی کنیم. ضمن اینکه در شرایط بحران عواملی با نیت سوءاستفاده وارد می‌شوند تا منافع خودشان را دنبال کنند. ما الان در آن شرایط هستیم و نمی‌خواهیم که عواملی بیایند و ما را وارد بازی‌هایی کنند که نفعی از آنها عایدمان نخواهد شد.

برای حل اختلافات میان اقلیم کردستان و عراق، ایران بیشتر تلاش کرد یا ترکیه؟

به نظرم این گناه است که ما بگوییم ترکیه. مسلما ایران در این زمینه بیشتر تلاش کرد. پیش از این نیز بعد از سرنگونی صدام، ایران بیشتر به کردستان و عراق کمک کرده است اما امروز باید این را بدانیم که هر کس برای حفظ منافع خودش و در خط خودش حرکت می‌کند. در مسأله اختلافات کردستان و بغداد باید این نکته را در نظر داشته باشیم که حکومت عراق به ایران نزدیک‌تر است، بنابراین باید گفت که ایران می‌تواند نقش مؤثرتری در حل اختلافات بازی کند. در زمان مبارزه علیه صدام هم این کشور کمک زیادی به مردم عراق و اپوزیسیون کرد. البته من در ایران هستم و تلاش مقامات ایران را می‌بینم و در ترکیه نیستم اما آنچه از تأثیر ترکیه بر عراق شنیدم این است که «طارق هاشمی» که دادگاه عراق محکومش کرده بود، مورد حمایت ترکیه قرار گرفت و این مسأله چندین بار موجب اختلافات عراق و ترکیه شده بود.

مسأله دیگری که در روابط ایران و اقلیم کردستان تأثیرگذار است، تفاوت در نوع دیدگاه احزاب بزرگ کردستان است به‌خصوص در مورد ایران، به طوری که باید اربیل و سلیمانیه را کاملا دو حوزه جدا و متفات از هم بدانیم.

نه من این مسأله را قبول ندارم، برخورد متفاوت نیست. شاید این برداشت به خاطر این است که شرکت‌های تجاری ایرانی بیشتر در منطقه سلیمانیه حضور داشتند و چندان نتوانستند موفق شوند اما شرکت‌های ترک در منطقه اربیل بیشتر بودند که هنوز هم هستند. به نظرم دلایل افزایش شرکت‌های ترک و کاهش شرکت‌های ایرانی را باید در رویکرد ایران و ترکیه به فعالیت اقتصادی در کردستان جست‌وجو کرد.

منظور من بیشتر روابط سیاسی بود.

به نظرم در اقلیم کردستان یک گفتار سیاسی و یک مدیریت حاکم است، به همین دلیل فکر نمی‌کنم تفاوت بین سلیمانیه و اربیل وجود داشته باشد.

در حال حاضر فضایی که در اربیل حاکم است تحت نفوذ جریان دموکرات است و جریان اتحادیه میهنی در سلیمانیه هستند و به اصطلاح بارزانی‌ها در اربیل و طالبانی‌ها در سلیمانیه هستند،

آیا تحت تأثیر این شرایط آقای داوود اوغلو به اربیل سفر کردند تا درباره سوریه رایزنی کنند؟

خود شما می‌گویید داوود اغلو. وزیر خارجه ترکیه شرایط و فضایی را برای پیشبرد برنامه‌ها و منافع کشورش در نظر می‌گیرد؛ همان‌طور که خود اردوغان هم به اربیل سفر داشتند اما اقلیم کردستان هم سیاست خود را براساس منافع و اهدافش پیش می‌گیرد. حالا من یک سوال از شما می‌پرسم. مگر نمی‌گویید سلیمانیه ارتباط قوی‌تری با ایران دارد پس چرا تاکنون یک وزیر ایرانی به سلیمانیه سفر نکرده است؟

در سال‌های گذشته سفرهایی از سوی مقامات ایران به کردستان عراق صورت گرفته است كه از جمله مي‌توان به سفر آقاي منوچهر متكي وزير امور خارجه وقت به عراق و حضور در سليمانيه اشاره كرد. ضمن اینکه ایران، مسائل منطقه را از طریق رایزنی با دولت مرکزی پیگیری می‌کند.

سفر مقامات ایران به کردستان خیلی کم بوده، در سال‌های گذشته‌ آقای سعیدلو، معاون امور بین‌الملل ریاست‌جمهوری به اقلیم کردستان سفر کردند که البته توافقاتی که در این سفر به وجود آمد، در حال پیگیری است. از سوی دیگر، این درست است که بیشتر سیاست‌ها با دولت مرکزی هماهنگ می‌شود اما مگر رئیس‌جمهور دولت مرکزی کُرد نیست؟ مگر نقش و جایگاه کردستان در مسائل منطقه‌ای مهم نیست؟ در سیاست مقرراتی وجود دارد که به برنامه‌ها و اهداف کلی کمک می‌کند. اکنون باید گفت ترکیه به واسطه سیاستی که در قبال کردستان در پیش گرفته است، در بعد اقتصادی و سیاسی در روابط با اقلیم کردستان، پیشرفت کرده و انتظار داریم در آینده همکاری اقتصادی و تجاری اقلیم کردستان و ایران پیشرفت بیشتری داشته باشد.

 رسانه‌ها اعلام کردند که داوود اوغلو برای همراه کردن کردستان در مسأله سوریه به اربیل سفر کرده بود، نه روابط فی‌مابین اقلیم کردستان و ترکیه.

برای هر نیت و برنامه‌ای که سفر کرده بود، این سفرها نشان می‌دهد که روابط با کردستان برای ترکیه اهمیت دارد. ایران هم می‌توانست برای دنبال کردن مواضع خودش در سوریه یا هر مسأله دیگر با کردستان رایزنی‌هایی داشته باشد. البته معتقدم روابط اقلیم کردستان و ایران در سطح خوبی است.

اما شما اکنون از سطح روابط با ایران انتقاد دارید، پس نمی‌توانید با اطمینان بگوید که سطح روابط خوب است.

ما از سطح روابط با ایران راضی هستیم. حرف من این است که ایران همکاری‌های خوبی با ما داشته و از لحاظ سیاسی و امنیتی هم هزینه‌های زیادی برای این همکاری‌ها متحمل شده است اما متأسفانه نتوانسته از موقعیت اقتصادی کردستان بهره ببرد.

بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران کُرد در کردستان معتقد هستند که جریان طالبانی بیشتر از سطح روابط با ایران راضی هستند تا جریان بارزانی. علت این مسأله چیست؟

نه، این‌طور نیست. افراد در جامعه کردستان هر کدام نظر خودشان را دارند. افراد زیادی هم هستند که اعلام می‌کنند کارشناس یا تحلیلگر هستند اما در نهایت این مسؤولان هستند که باید سطح روابط سیاسی را تعیین می‌کنند. شرایط به گونه‌ای است که باید سطح روابط روز به روز بهتر شود. باید این را هم در نظر بگیریم که میان شیعیان، کردها و سنی‌های عراق، شیعیان و کردها بیشتر به ایران نزدیک بودند و برای ارتباط با ایران تمایل داشتند. من شاهد بودم در زمانی که علاوی نخست‌وزیر بود، چند مرتبه به ایران دعوت شد اما نیامد و تمایلی هم به ارتباط با ایران نداشت اما طالبانی، مالکی و همین‌طور بارزانی تاکنون چند بار به ایران سفر کرده‌اند.

ماهنامه همشهری دیپلماتیک، شماره 75، شهریورماه 1392، صفحات 63 تا 65

 «ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان در ایران، دیروز در محل دفتر نمایندگی اقلیم کردستان در تهران با «افگینی کوفالیف» دبیر سفارتخانه روسیه فدرال در جمهوری اسلامی ایران دیدار کرد.

«ایفگینی کوفالیف» دبیر سفارتخانه روسیه فدرال در جمهوری اسلامی ایران به دفتر نمایندگی اقلیم کردستان در تهران سر زد و از طرف آقای «ناظم دباغ» نماینده حکومت اقلیم کردستان عراق در ایران مورد استقبال قرار گرفت. در این دیدار روابط تاریخی میان ملت کردستان و روسیه فدرال و همچنین وضعیت منطقه به طور کلی و اقلیم کردستان مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت.

نماینده حکومت اقلیم کردستان در تهران در این دیدار، پیشرفت‌ و توسعه بخش‌های مختلف اقلیم کردستان عراق را به سمع و نظر دبیر سفارتخانه روسیه فدرال در جمهوری اسلامی ایران رساند.

در این دیدار بحران روسیه و تأثیر آن بر منطقه و بخصوص اقلیم کردستان و آواره شدن تعداد بیشماری از پناهندگان کُرد در کردستان سوریه به اقلیم کردستان و تلاش‌های مردم و مسئولان اقلیم کردستان برای اسکان، تهیه آذوقه و دیگر نیازمندیهای ضروری و اصلی آنها، از دیگر بخش‌های نشست نماینده حکومت اقلیم کردستان در ایران و دبیر سفارتخانه روسیه فدرال در جمهوری اسلامی ایران بود.  
دبیر سفارتخانه روسیه فدرال در ایران، در مورد نقش و تأثیر کشور متبوعش بر جلوگیری از حمله نظامی به سوریه و ازدیاد خشونت و جنگ در منطقه تأکید کرد.