نێچیرڤان بارزانى، پێشوازى له شاندێكى كۆنگرێسى ئه‌مه‌ریكى كرد
پێشنیوه‌ڕۆى ئه‌مڕۆ پێنجشه‌ممه 18ى دیسه‌مبه‌رى 2014، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان، پێشوازى له شاندێكى چواركه‌سیى كۆنگرێسى ئه‌مه‌ریكى به سه‌رۆكایه‌تیى به‌ڕێز كۆنگرێسمان دانا ڕۆهره‌بارچه‌ر كرد.
له دیدارێكدا شاندى كۆنگرێس سوپاس و پێزانینى ئه‌مه‌ریكایان بۆ خه‌ڵك و پێشمه‌رگه‌ى كوردستان دووپات كرده‌وه كه بوێرانه و ئازایانه به‌رامبه‌ر تیرۆر و تیرۆرستان وه‌ستاونه‌ته‌وه و توانیویانه له شه‌ڕێكدا خۆڕاگر بن كه له برى هه‌موو جیهانى ئازاد ده‌كرێت. شه‌ڕ دژى ئه‌و تیرۆرستانه‌ى كه ئه‌گه‌ر باڵاده‌ست ببن، ده‌بنه مه‌ترسى بۆ سه‌ر ته‌واوى مرۆڤایه‌تى. بۆیه سوپاس و ده‌ستخۆشى و پێزانینى ئه‌مه‌ریكا و جیهانیان بۆ پێشمه‌رگه‌ى كوردستان دووپات كرده‌وه و ڕایانگه‌یاند هه‌ر ئه‌مه له پێشمه‌رگه پێشبینى و چاوه‌ڕێ ده‌كرا كه وێڕاى توانا سنوورداره‌كانى، ده‌سپێشخه‌رى بخاته‌وه ده‌ستى خۆیه‌وه.
شانده‌كه باسى له‌وه‌ش كرد سه‌ردانیان بۆ هه‌رێمى كوردستان بۆ ئه‌وه‌یه لێكۆڵێنه‌وه له بارودۆخ و گرفت و پێداویستییه‌كان بكه‌ن و ڕاستیى ڕه‌وشه‌كه وه‌ك خۆى بگه‌یه‌ننه ده‌سه‌ڵاتى وڵاته‌كه‌یان و ئه‌وه‌ى له توانادا بێت هاوكاریى هه‌رێمى كوردستان له هه‌موو بواره‌كاندا بكرێت. هه‌روه‌ها تیشكیان خسته سه‌ر ئه‌وه‌ى كه ئاگادارى ئه‌وه‌ن كوردستان و پێشمه‌رگه له ڕیزى پێشه‌وه‌ى به‌ره‌نگاریدان و ڕه‌وشه‌كه قورسه، پێزانینى خۆیشیان بۆ حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان ده‌ربڕى كه پێشوازییان له ئاواره مه‌سیحى و ئێزدییه‌كان كردووه و ئارامى و ئاسایش و بژێوى ژیانیان بۆ دابین كردوون. شانده‌كه هه‌روه‌ها په‌یوه‌ندییه‌كانى هه‌ولێر و به‌غدا و هه‌رێمى كوردستان و وڵاتانى دراوسێى تاوتوێ كرد.
لاى خۆیه‌وه به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان سوپاسى ئه‌م سه‌ردانه‌ى شاندى كۆنگرێسى ئه‌مه‌ریكى كرد و دووپاتى كرده‌وه كه تا ئه‌م جۆره سه‌ردانانه زۆر بن، له‌یه‌كگه‌یشتنى زیاتر و ڕاستیى ڕه‌وشه‌كه وبارودۆخى هه‌رێمى كوردستان باشتر ڕوون ده‌بێته‌وه. هه‌روه‌ها سوپاسى ئه‌مه‌ریكاى كرد كه هێزه ئاسمانییه‌كانى بۆ به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌ى تیرۆرستان و پشتگیریى پێشمه‌رگه به كار هێنا، به‌ڵام پێشمه‌رگه پێویستى به هاوكاریى زیاتر و چه‌كى قورس و ڕاهێنان هه‌یه.
به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیران هه‌روه‌ها باسى له ڕێككه‌وتنى هه‌ولێر و به‌غدا كرد و ڕایگه‌یاند ئه‌م ڕێككه‌وتنه ده‌رفه‌تێكه بۆ ئه‌وه‌ى چاره‌سه‌رى گونجاو بۆ هه‌موو كێشه سیاسى، سه‌ربازى و ئابوورییه‌كان بدۆزێته‌وه كه له ئه‌نجامى سیاسه‌ته هه‌ڵه‌كانى حكوومه‌تى پێشوو هاتوونه‌ته‌وه ئاراوه و پشتگریى هه‌رێمى كوردستانى بۆ حكوومه‌تى فیدرال دووپات كرده‌وه. ده‌رباره‌ى په‌یوه‌ندییه‌كانیش له‌گه‌ڵ وڵاتانى دراوسێ، ڕایگه‌یاند: حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان خوازیارى په‌یوه‌ندیى دۆستانه‌یه له‌گه‌ڵ وڵاتانى دراوسێ و جیهان، هه‌روه‌ها جه‌ختى له‌وه كرده‌وه كه هه‌رێمى كوردستان پێویستى به هاوكاریى زیاترى مرۆیى هه‌یه.
نێچیرڤان بارزانى و میلادینۆف، له ڕه‌وشى عیراق و كوردستان ده‌كۆڵنه‌وه
پاشنیوه‌ڕۆى ئه‌مڕۆ پێنجشه‌ممه 18ى دیسه‌مبه‌رى 2014، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان، پێشوازى له به‌ڕێز نیكۆلاى میلادینۆف نوێنه‌رى تایبه‌تى سكرتێرى گشتیى نه‌ته‌وه یه‌كگرتووه‌كان له عیراق كرد.
له دیدارێكدا ڕه‌وشى ئاواره و په‌نابه‌ران له هه‌رێمى كوردستان تاوتوێ كرا و خه‌جت له‌وه كرایه‌وه كه حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان هه‌موو تواناكانى خستووه‌ته گه‌ڕ بۆ ئه‌وه‌ى بتوانێت وه‌ك پێویست خزمه‌ت به ئاواره و په‌نابه‌ران بكات و كۆمه‌ك و هاوكارییان پێشكه‌ش بكات، به تایبه‌تى له‌م وه‌رزى سه‌رما و سۆڵه‌دا، به‌ڵام باره‌كه زۆر له تواناكانى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان قورستره، بۆیه جه‌خت له‌وه كرایه‌وه كه عیراق و كۆمه‌ڵگه‌ى نێوده‌وڵه‌تیش ڕۆڵێكى زیاتر بۆ هاوكارییان بگێڕێت و له‌مباره‌یه‌وه نه‌ته‌وه یه‌كگرتووه‌كان كۆمه‌ڵگه‌ى نێوده‌وڵه‌تى هان بدات تا ئاوڕى جددیتر له‌م كه‌یسه بداته‌وه.
له دیداره‌كه‌دا به‌ڕێز نوێنه‌رى تایبه‌تى سكرتێرى گشتیى نه‌ته‌وه یه‌كگرتووه‌كان خۆشحاڵیى خۆى بۆ ڕێككه‌وتنى نێوان حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان و حكوومه‌تى فیدرال ده‌ربڕى و پشتگریى خۆى و ڕێكخراوى نه‌ته‌وه یه‌كگرتووه‌كانى بۆ لێكگه‌یشتن و چاره‌سه‌ركردنى هه‌موو كێشه‌كانى نێوان هه‌ولێر و به‌غدا دووپات كرده‌وه. به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیرانیش هیواى خواست ئه‌م ڕێككه‌وتنه ببێته هۆى چاره‌سه‌ركردنى ته‌واوى كێشه‌كان و ببێته هانده‌رێك بۆ حكوومه‌تى فیدرال تا چاره‌سه‌رى گونجاو له به‌رژه‌وه‌ندیى ته‌واوى عیراق و هه‌رێمى كوردستاندا بۆ هه‌موو كێشه و گرفته‌كان بدۆزێته‌وه.
ڕه‌وشى سه‌ربازى و به‌ره‌نگاربوونه‌وه‌ى تیرۆرستانى داعش و پرسى دامه‌زراندنى هێزى پاسه‌وانى نیشتمانى، به‌شێكى دیكه‌ى دیداره‌كه بوو، هه‌روه‌ها هه‌ردوولا داكۆكییان له ئاشتبوونه‌وه‌ى نیشتمانى له عیراق كرد و هیویان خواست هه‌موو لایه‌نه عیراقییه‌كان به گیانێكى نیشتمانییه‌وه مامه‌ڵه له‌گه‌ڵ ڕه‌وش و بارودۆخه‌كه‌دا بكه‌ن.
لێدوانی "نازم دەباغ" بۆ ئاژانسی ئانادۆڵ له باره‌ی هاریكارییه‌كان و به‌شداربوونی ئێران له شه‌ڕی داعش له عێراق
بەرپرسێکی حکوومەتی هەرێمی کوردستان لە تاران دەڵێت: کۆماری ئیسلامیی ئێران جیاوازی لە نێوان ئیدارەی یەکێتیی و پارتی نەکردووە و چۆن لە جەلەولا هاوکاری سەربازیی پێشکەش کردووە، لە مەخمووریش بە هەمان شێوە هاوکاری پێشمەرگە کراوە.
"نازم دەباغ" نوێنەری حکوومەتی هەرێمی کوردستان لە تاران دەربارەی هەڵوێستەکانی ئێستای ئێران لە شەڕی دژی داعش، بۆ ئاژانسی ئانادۆڵی تورکی وتی: "ئێران لەسه‌ر هەڵوێستەکانی خۆی له‌باره‌ی پێشکەشکردنی هاوکاری مرۆیی و سەربازیی بۆ هێزەکانی پێشمەرگە و سوپای عێراق بەردەوامە، وەک بەرپرسانی ئەو وڵاتە رایانگەیاندووە، هەر کاتێک داوایان لێکرابێت بە هەموو شێوەیەک ئامادەی یارمەتیدان بوونە".
دەربارەی دەنگۆی بەشداری کردنی فڕۆکە جەنگییەکانی ئێران لە بۆردومان کردنی خاڵەکانی رێکخراوی دەوڵەتی ئیسلامیی ناسراو بە (داعش) لە خاکی عێراقدا، دەباغ وتی: "وەک بەشێک لە بەرپرسانی ئێران باسیان لێکردووە، فڕۆکە جەنگییەکانی ئێران لەسەر داوای حکوومەتی عێراق چەند بنکەیەکی چەکدارانی داعشیان لە ناوەڕاستی عێراق بۆردومان کردووە. دیارە ئەمە یەکەمجار نییە کە فڕۆکەکانی ئێران دێنە ئاسمانی عێراق و بەشداری شەڕی داعش دەکەن، لە پێشووشدا ئێران هه‌ر هاوکار بووە".
نوێنەری حکوومەتی هەرێمی کوردستان ئەو قسانەی رەتکردەوە کە باس دەکرێت گوایە حکوومەتی ئێران تەنیا هاوکاری سەربازیی پێشکەش بە پێشمەرگەی ژێر ئیدارەی یەکێتیی نیشتمانیی کوردستان کردبێت و لەو باره‌یەوە وتی: "من وەک نوێنەری هەرێم لە تاران ئەو قسانە رەت دەکەمەوە، چونکە سوپای ئێران لە رووی سەربازییەوە ئەگەر چەک و تەقەمەنی دابێت بە پێشمەرگە یان فڕۆکە جەنگییەکانی هێرشیان کردبێت، چۆن هاریکاری پێشمەرگەی لە جەلەولا کردووە، بە هەمان شێوە لە شەڕی مەخموور هاریکاری پێشمەرگەی کردووە و بەشدارییان کردووە".
ئەو بەرپرسەی هەرێم ئاماژەی بەوەشکرد کە هیچ شاندێکی هەرێم لە ماوەی نزیکی رابردوودا نەچووەتە ئێران و کۆبوونەوە ساز نەکراوە.
سەبارەت بەو بابه‌ته‌ش نوێنەری حکوومەتی هەرێمی کوردستان لە تاران وتی: "پەیوەندییەکانی نێوان هەرێم و ئێران لە ئاستێکی باشدایە و وەک خۆیەتی، بەڵام بە ئاگایی نوێنەرانی حکوومـەتی هەرێمی کوردستان هیچ کۆبوونەوەیەک لە نێوان هەر دوولا لە ماوەی مانگی رابردوودا ئەنجام نەدراوە. ئەگەر هەر کۆبوونەوەیەکیش هەبووبێت دەکرێت لە رێگای نوێنەرانی ئێران لە هەولێر و سلێمانی رێکخرابێت".
رۆژی ٢٥ی مانگی رابردوو هەر دوو شارۆچکەی جەلەولا و سەعدییە لە لایەن پێشمەرگە و سوپای عێراق و چەکدارە شیعەکانەوە کۆنترۆڵ کرایەوە. لەم رۆژانەشدا باس لەوە دەکرێت کە فڕۆکە جەنگییەکانی ئێران لە چەند ناوچەیەکی عێراق هێرشیان کردووەتە سەر چەکدارانی داعش، هەر وەک رۆژنامەی گاردیانی بەریتانی بەڵای کردەوە.
هاوکات سەرۆکی هەرێمی کوردستان مەسعود بارزانی ئەوەی راگەیاندبوو کە کۆماری ئیسلامیی ئێران وەک یەکەم وڵاتی ناوچەکە لە شەڕی دژی داعش هاوکاری هه‌رێمی کوردستانی كردووه.
كۆسره‌ت ره‌سول عه‌لی: گه‌لی كورد دۆستی راسته‌قینه‌ی دیموكراسی و مافی مرۆڤه
كۆسره‌ت ره‌سول عه‌لی رایده‌گه‌یه‌نێ كه گه‌لی كورد دۆستی راسته‌قینه‌ی دیموكراسی و مافی مرۆڤه له سه‌رجه‌م جیهانداو خه‌باتی چه‌ند ساڵه‌و ئه‌و هه‌موو قوربانیدانه‌ش هه‌ر له‌م پێناوه بووه.
ئه‌م وتانه‌ی كۆسره‌ت ره‌سول عه‌لی جێگری سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان به ئاماده‌بوونی "ده‌رباز كۆسره‌ت ره‌سول- وه‌زیری ئاوه‌دانكردنه‌وه‌و نیشته‌جێ كردن" ئه‌مڕۆ سێشه‌ممه 16/12/2014 له میانی پێشوازیكردنی له ژماره‌یه‌ك له ئه‌ندامانی كۆنگرێسی ئه‌مریكی هات، كه پێكهاتبوون له"كیڤن مێكارسی- سه‌رۆكی وه‌فد و به ئه‌ندامیه‌تی هه‌ریه‌ك له" ماك سۆرنبێری، رۆدنی فریلانسه‌ر، دیڤن نونس".
له سه‌ره‌تای دیداره‌كه‌دا جێگری سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان به‌خێرهاتنی وه‌فدی میوانی كردو باسی بارودۆخی عێراق و ناوچه‌كه‌ی كردو رایگه‌یاند "جه‌نگی رووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ی تیرۆر جه‌نگی هه‌موو جیهانی دیموكراسی و مرۆڤایه‌تییه‌و ئه‌مڕۆ گه‌لی كورد به‌وپه‌ڕی توانایه‌وه ده‌یكات".
لای خۆیه‌وه كێڤن مێكارسی رایگه‌یاند"ئێمه له نزیكه‌وه ئاگاداری ره‌وشی عێراق و جه‌نگی تیرۆرین و سوپاسی گه‌لی كورد و پێشمه‌رگه ده‌كه‌ین كه به شێوه‌یه‌كی ئازایانه رووبه‌ڕووی تیرۆر ده‌بنه‌وه و هه‌وڵی زیاتر ده‌ده‌ین له‌رووی ته‌كنیكی و سه‌ربازییه‌وه هاوكاری زیاتری پێشمه‌رگه بكه‌ین".
له به‌شێكی وته‌كان و له‌باره‌ی ئه‌م جه‌نگه‌ی ئێستا رووده‌دات، كۆسره‌ت ره‌سول عه‌لی گوتی"ئه‌و جه‌نگه‌ی ئێستا رووبه‌ڕوومان بۆته‌وه جیاوازه له جه‌نگه‌كانی تر، به‌ڵام ئێمه توانیومانه رووبه‌ڕووی ببینه‌وه و تێكی بشكێنین و ئه‌گه‌ر هاوكاری سه‌ربازی باشتر بكرێین، ئه‌وا بێگومان له ماوه‌یه‌كی دیاریكراودا كۆتایی به‌م جه‌نگه ده‌هێنین".
جێگری سه‌رۆكی هه‌رێمی كوردستان گوتیشی"پێویسته له زووترین كاتدا هاوپه‌یمانێتی بۆ رووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ی داعش فراوانتر بكرێ و هاوكاری زیاتری هێزی پێشمه‌رگه‌ی كوردستان بكرێ".
لای خۆیانه‌وه وه‌فدی كۆنگرێسی ئه‌مریكی به‌ڵێنیان دا كه هه‌وڵی جدی بده‌ن بۆ ئه‌وه‌ی له‌رووی سه‌ربازی و ته‌كنیكی و میدیاییه‌وه هاوكاری پێشمه‌رگه بكه‌ن".
له كۆتایی كۆبوونه‌وه‌كه‌دا هه‌ردوولا رایانگه‌یاند پێویسته ئه‌م جۆره كۆبوونه‌وانه به‌رده‌وام بن و زیاتر و به بایه‌ختره‌وه لێی بڕوانرێ.
جێگری سەرۆكی ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمەریكا لەڕێی تەلەفۆنەوە پەیوەندی بە سەرۆكی هەرێمی كوردستان دەكات
ئێوارەی ئەمڕۆ چوارشەممە ١٧ـی ١٢ـی ٢٠١٤، بەڕێز جۆ بایدن جێگری سەرۆكی ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمەریكا لەڕێی تەلەفۆنەوە پەیوەندی بە بەڕێز مەسعود بارزانی سەرۆكی هەرێمی كوردستان كرد.
لە پەیوەندییە تەلەفۆنییەکەدا جێگری سەرۆكی ویلایەتە یەكگرتووەكانی ئەمەریكا دەستخۆشیی لە هێزەکانی پێشمەرگەی کوردستان کرد کە توانیویانە سەرکەوتنی بەرچاو بەدەست بهێنن و سەرسامیی خۆی بە توانا و ئازایەتیی پێشمەرگە نێشان دا.
جێگری سەرۆکی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمەریکا جارێکی تر پشتگیریی حکوومەتی ئەمەریکای بۆ هەرێمی کوردستان دووپات کردەوە لە بەرەنگاربوونەوەی تیرۆریستان و ڕایگەیاند کە ئێوە جێگەی ئومێدی هەموو دنیای ئازاد و هەموو ئەوانەن کە دژی تیرۆرن، بۆیە هاوپەیمانیی نێودەوڵەتی لە پشتیوانیی هەرێمی کوردستان بەردەوام دەبێت
جێگری سەرۆکی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمەریکا سەبارەت بە دەرهێنانی ناوی پارتی دیموکراتی کوردستان و یەکێتیی نیشتیمانیی کوردستان لە لیستی ڕەش ڕایگەیاند کە ماوەیەکی زۆرە خۆمان و کۆنگرێس کار لەسەر ئەو بابەتە دەکەین، چونکە بەڕاستی دانانی ناوی ئەو دوو پارتەی کوردستان لەو لیستە کارێکی زۆر نابەجێ و نەشیاو بوو و خۆشبەختانە دوای هەوڵەکان ئێستا کۆنگرێس بە یاسا ئەوەی چەسپاند کە نەدەبوو ناوی ئەو دوو پارتە لەو لیستەدا بێت و بە فەرمی ناویان لە لیستە دەرهێندرا و ئەوەش دەبێتە هۆی ئاسانکاری و ڕێگەخۆشکەر بۆ پێدانی ڤیزا بە ئەندامانی پارتی دیموکراتی کوردستان و یەکێتیی نیشتیمانیی کوردستان.
لە بەرانبەردا سەرۆک بارزانی سوپاسی خۆی بۆ سەرۆک ئۆباما و بەڕێز بایدن و گەلی ئەمەریکا و هاوپەیمانیی نێودەوڵەتی دەربڕی بۆ ئەو پشتگیرییەی کە پێشکەشی گەلی کوردستانیان کردووە و ڕایگەیاند کە ئەو پشتگیری و هاوکارییە هێزی زیاتری دایە گەلی کوردستان، بەتایبەتییش بەشدارییکردنی هێزی ئاسمانیی هاوپەیمانان کاریگەریی زۆری هەبووە.
هەر لە پەیوەندییە تەلەفۆنییەکەدا بارودۆخی سیاسی و ئەمنیی عێراق و ناوچەکە خرایە بەرباس.
ئەنجومەنی وەزیران رۆژی ئاڵای بەرز راگرت
هەولێر، هەرێمی کوردستان، عیراق - بەبۆنەی رۆژی ئاڵای كوردستان، ئەمڕۆ ئەنجومەنی وەزیرانی هەرێمی كوردستان لە ڕێوڕەسمێكدا بەئامادەبوونی وەزیرانی حكومەت وفەرمانبەر وكارمەندانی ئەنجومەنی وەزیران، ئاڵای كوردستان لەگۆڕەپانی باڵەخانەی ئەنجومەن بەرزكرا.
لە ڕێوڕەسمەكەدا، كەریم سنجاری وەزیری ناوخۆ بەناوی ئەنجومەنی وەزیران وتەیەكی پێشكەشكرد، تیایدا پیرۆزبایی لەخەڵكی كوردستان كرد بەبۆنەی رۆژی ئاڵا ورۆژی دایك وئاماژەی بەوەدا لە17ـی دیسەمبەری 1945 بەئامادەبوونی پێشەوا قازی محەمەد سەرۆكی یەكەمین كۆماری كوردستان لەمهابادی پایتەخت ئاڵای كوردستان لەسەر باڵەخانەی شارەوانی مهاباد هەڵكرا كە لەخۆیدا وەرچەرخانێكی گەورە بوو لەمێژووی گەلی كورد دا.
بەرزكردنەوەی ئاڵای كوردستان لەلایەن وەزیری ناوخۆوە
هاوكات ئەوەی خستەڕوو لەساڵی 1946 ولەهەمان مێژوودا ئەم كۆمارە روخێندرا وئاڵای كوردستان وەكو ئەمانەت درایە بارزانی نەمر، نیشانیشیدا ئەمڕۆش هەرێمی كوردستان ئازادە وخاوەنی حكومەتی خۆیەتی ووەسیەتی قازی نەمر هاتەدی وئاڵای كوردستانیش لەهەموو شار وشارۆچكەكانی كوردستاندا دەشەكێتەوە.
هەر لەمیانەی وتەكەیدا سنجاری ئاماژەی بەوەدا، ئەمڕۆ رۆژی دایكە وبەیەكەم نیشتیمان وقوتابخانە ومامۆستای مرۆڤی وەسفكرد، وئەوپەڕی ڕێزی بۆ دایكانی كورد نیشاندا لەبری خۆڕاگری ولەخۆبوردویی وئەو بەخششەی لەپێناو وڵات ونیشتیمان داویانە.
شیاوی باسە ئەمڕۆ هەر بەم بۆنەیەوە چەندین چالاكی لەدامودەزگاكانی حكومەت لەسەرتاسەری هەرێمی كوردستان ئەنجامدران.
فیلمی سینەمایی "بیرەوەرییەکانی سەر بەرد" خەڵاتی ئۆسکاری ئاسیایی بەدەستهێنا
مەنسوور جیهانی ـ سینەماکاری کورد "شەوکەت ئەمین کورکی" بە فیلمی سینەمایی "بیرەوەرییەکانی سەر بەرد" خەڵاتی ئۆسکاری ئاسیایی بەدەستهێنا و خەڵاتەکەی پێشکەش بە خۆڕاگری و خەباتی خەڵکی هەرێمی کوردستان بەرانبەر بە گرووپی تیرۆریستی داعێش کرد.
فیلمی سینەمایی "بیرەوەرییەکانی سەر بەرد" Memories On Ston لە دەرهێنانی سینەماکاری کورد "شەوکەت ئەمین کورکی" کە بەرهەمی ساڵی 2014ی هەرێمی کوردستان و ئەڵمانیایە، کە لە بەشەکانی باشترین فیلم و باشترین سیناریۆ لە نووسینی هاوبەشی "شەوکەت ئەمین کورکی" و "مەممەد ئەکتاش" لە هەشتەمین خولی خەڵاتەکانی ئیسکرین "ئاسیا پەسیفیک" ASIA PACIFIC ناسراو بە "ئۆسکاری ئاسیا" APSA بۆ وەرگرتنی خەڵات کاندیدکرابوو، توانی خەڵاتی تایبەتی یۆنسکۆ بۆ هاوبەشی بەرچاو و هەروەها پاراستنی جۆری کەلتوورەکان بەدەستبێنێت.
"شەوکەت ئەمین کورکی" دوای وەرگرتنی خەڵاتی ئۆسکاری ئاسیایی لە وتەیەکی کورتدا گوتی: ئەم خەڵاتە بە خۆڕاگری و خەباتی خەڵکی هەرێمی کوردستان بەرانبەر بە گرووپی تیرۆریستی داعێش پێشکەش دەکەم کە جارێکی دیکە لە بەرانبەر کارەسات و تراژیدیایەکی دیکەدا دوای جینایاتەکانی سەدام بەسەر ئەم نەتەوەیەدا، توانیویانە هەروا بەردەوام لەسەر پێی خۆیان ڕاوەستاون.
گوتیشی: هەروەها ئەم خەڵاتە پێشکەش دەکەم بە هاوڕێی دێرینم خوالێخۆشبوو "تەها کەریمی" دەرهێنەر فیلمی دیکۆمێنتی "هەزار و یەک سێو" کە لە بەرهەمەکانیدا کۆمەڵکوژی کوردەکانی عێراق بە ناونیشانی ئەنفال بە دەستی ڕژێمی بەعسی لە ڕێگای وێنە و دیمەنی سینەماوە بە شارەزاییەوە نیشانی بینەردەدا.
هەر لە ڕێوڕەسمی کۆتایی خەڵاتەکانی ئیسکرین "ئاسیا پەسیفیک"ـدا خەڵاتی باشترین فیلمی دیکۆمێنتاری خەڵاتی ئۆسکاری ئاسیایی بە فیلمی دیکۆمێنتی بڵندیی "هەزار و یەک سێو" لە دەرهێنانی سینەماکاری کۆچکردووی کورد "تەها کەریمی" بەخشرا، کە "هاوڕێی کەریمی" برای ئەم سینەماکارە کوردە خەڵاتەکەی لە دەستی ئەندامانی لێژنەی دادوەران وەرگرت.
ڕێوڕەسمی کۆتایی هەشتەمین خولی خەڵاتەکانی ئیسکرین "ئاسیا پەسیفیک" شەوی پێنجشەمە 11 کانوونی یەکەمەم / دیسەمبەری 2014 لە شاری بریسبان لە ویلایەتی کۆئینزلەند لە وڵاتی ئوستوڕاڵیا بەڕێوەچوو و تیایدا هونەرمەندانی سەرکەوتووی 10 بەشی جۆراوجۆری خەڵاتی ئۆسکاری ئاسیایی لە نێوان 36 فیلم لە 21 وڵاتی ناوچەی ئاسیا پەسیفیک دەستنیشانکران.
ئەندامانی لێژنەی دادوەرانی بەشی نێودەوڵەتیی هەشتەمین خولی خەڵاتەکانی ئیسکرین "ئاسیا پەسیفیک" کە بریتی بوون لە: "ئەسغەر فەرهادی" Asghar Farhadi ـ هەڵگری خەڵاتی ئۆسکار و خەڵاتە گرینگە سینەماییەکانی جیهان لە وڵاتی ئێران، خاتوو "هیام عەبباس" Hiam Abbass ـ ئەکتەر لە وڵاتی فەلەستین، "لۆ ییۆ" Lu Yue ـ بەڕێوەبەری وێنەگرتن لە وڵاتی چین، "راجیت کاپوور" Rajit Kapur ـ ئەکتەر، دەرهێنەر و بەرهەمهێنەر لە وڵاتی هیندستان، "ئانتۆنی چێن" Anthony Chen ـ دەرهێنەر لە وڵاتی سەنگاپوور و "ماکیج ستۆ" Maciej Stuhr ـ بە نوێنەرایەتیی لە یەکێتی ئیسکرین "ئاسیا پەسیفیک" و ئاکادیمیای فیلمی ئەورووپا، سەرکەوتووانی بەشە جۆراوجۆرەکانیان دیاریکرد، لەوانە: باشترین فیلم، باشترین دەرهێنان، باشترین وێنەگرتن، باشترین فیلمی منداڵان، باشترین فیلمی دیکۆمێنتی، باشترین فیلمی ئەنیمەیشێن، باشترین سیناریۆ، باشترین ئەکتەری پیاو، باشترین ئەکتەری ئافرەت و هەروەها خەڵاتی تایبەتی ئەندامانی لێژنەی دادوەران.
سیناریۆی "بیرەوەرییەکانی سەر بەرد" کە لە لایەن "شەوکەت ئەمین" و "مەممەد ئەکتاش" نووسراوە، پێش لە قۆناغی وێنەگرتن، خەڵاتی باشترین سیناریۆی لە ئاکادیمیای خەڵاتی ئیسکرین "ئاسیا پەسیفیک" لە ساڵی 2011 بەدەستهێنابوو.
فیلمی "بیرەوەرییەکانی سەر بەرد" بە ئامادەبوونی "شەوکەت ئەمین کورکی" لە ڕۆژانی 7 و 12ی کانوونی یەکەمەم / دیسەمبەری لە سینەمای "کۆشکی باڕاکس" لە میانەی یەکەمین خولی فیستیڤاڵی نێودەوڵەتی فیلمی بریسبانی "ئاسیا پەسیفیک" BAPFF نمایشکرا. ئەم فیستیڤاڵە بە نمایشی 80 فیلم لە سینەماکارانی وڵاتانی جۆراوجۆر لە چەندین بەشی پێشبڕکێی و دەرەوەی پێشبڕکێی لە ڕۆژانی 29 تەشرینی دووەم / نۆڤەمبەر تا 14 کانوونی یەکەمەم / دیسەمبەری 2014 لە شاری بریسبان Brisbane لە ویلایەتی کۆئینزلەند لە وڵاتی ئوستوڕاڵیا بەڕێوەچوو.
نێچیرڤان بارزانى پێشوازى له شاندێكى كۆنكرێسى ئه‌مه‌ریكى كرد
دواى نیوه‌ڕۆى ئه‌مڕۆ سێشه‌ممه 16ى دیسه‌مبه‌رى 2014، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان، پێشوازى له شاندێكى كۆنگرێسى ئه‌مه‌ریكى به سه‌رۆكایه‌تیى كۆنگرێسمان به‌ڕێز "كیڤن مه‌كارتى" كرد، كه له چوار كۆنگرێسمان و جێگرى باڵیۆزى ئه‌مه‌ریكا له عیراق و كونسولى گشتیى ئه‌مه‌ریكا له هه‌رێمى كوردستان و ژماره‌یه‌ك له ڕاوێژكاران پێكهاتبوو.
له سه‌ره‌تاى دیداره‌كه‌دا شاندى كۆنگرێسى ئه‌مه‌ریكى خۆشحاڵیى خۆیان به ئارامى و سه‌قامگیرى و پێشكه‌وتنه‌كانى كوردستان ده‌ربڕى و ده‌ستخۆشییان له حكوومه‌ت و خه‌ڵكى هه‌رێمى كوردستان كرد كه داڵده‌ى زیاتر له ملیۆنێك په‌نابه‌ر و ئاواره‌یان داوه و ئارامى و ئاسایشیان بۆ دابین كردوون و ده‌یانپارێزن. هه‌ره‌وها ستایش و پێزانینى خۆیان بۆ پێشمه‌رگه‌ى كوردستان دووپات كرده‌وه كه به‌رگرى له خاك و هاووڵاتیانى خۆیان و له پره‌نسیپه هاوبه‌شه‌كانى كوردستان و ئه‌مه‌ریكا ده‌كه‌ن.
شانده‌كه دووپاتى كرده‌وه كه هه‌رێمى كوردستان دۆستى زۆرى له ئه‌مه‌ریكا هه‌یه و هه‌وڵ ده‌ده‌ن له هه‌موو بواره‌كاندا هاوكارى و پشتگیریى زیاترى هه‌رێمى كوردستان بكه‌ن، بۆ ئه‌وه‌ى بتوانێت به‌سه‌ر تیرۆردا سه‌ربكه‌وێت و پرۆسه‌ى ئاوه‌دانى و په‌ره‌پێدان و پێكه‌وژیان، زیاتر به‌ره‌و پێشه‌وه ببات. هه‌روه‌ها خۆشحاڵیى خۆیان بۆ ڕێككه‌وتنى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان و حكوومه‌تى فیدرال ده‌ربڕى و تیشكیان خسته باوردۆخى ناوچه‌كه و په‌یوه‌ندییه‌كانى هه‌رێمى كوردستان له‌گه‌ڵ وڵاتانى دراوسێ و جیهان.
لاى خۆیه‌وه به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سوپاسى سه‌ردانى شانده‌كه و پشتگیرییان له هه‌رێمى كوردستان كرد و دووپاتى كرده‌وه كه هاوكارى و پشتگیریى ئه‌مه‌ریكا له كاتى ته‌نگانه‌دا، كاریگه‌ریى گه‌وره‌ى بۆ ڕاوه‌ستاندن و ڕووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ى تیرۆرستان هه‌بوو، به‌ڵام بۆ نه‌هێشتن و بنه‌بڕكردنى یه‌كجاره‌كیى تیرۆر، هه‌رێمى كوردستان پێویستى به هاوكارى و پشتگیریى زیاتره، به‌تایبه‌تیش پێشمه‌رگه پێویستى به مه‌شق و ڕاهێنان و چه‌كى قورس هه‌یه.
ده‌رباره‌ى ڕێككه‌وتنى هه‌رێم و حكوومه‌تى فیدرالیش، دووپاتى كرده‌وه كه هه‌رێمى كوردستان ڕێككه‌وتنه‌كه به ڕێككه‌وتنێكى باش له قه‌ڵه‌م ده‌دات و ده‌رفه‌تێكه بۆ چاره‌سه‌ركردنى كێشه‌كانى هه‌ولێر و به‌غدا له‌سه‌ر بنه‌مایه‌كى واقعیانه. هه‌روه‌ها پشتگیریى هه‌رێمى كوردستانى بۆ حكوومه‌تى تازه‌ى عیراق دووپات كرده‌وه.
نێچیرڤان بارزانى، پێشوازى له شاندێكى باڵاى مه‌سیحى كرد
ئێواره‌ى ئه‌مڕۆ سێشه‌ممه 16ى دیسه‌مبه‌رى 2014، به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى سه‌رۆك وه‌زیرانى هه‌رێمى كوردستان، پێشوازى له به‌ڕێز پاتریارك مار لویس ڕۆفائێل ـ یه‌كه‌م ساكۆ، پاتریاركى كلدان له عیراق و جیهان و شاندێكى یاوه‌رى كرد.
له دیدارێكدا به‌ڕێز پاتریارك سوپاسى حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان و به‌ڕێز سه‌رۆك وه‌زیرانى كرد بۆ پێشوازیكردن و داڵده‌دانى ئاواره مه‌سیحییه‌كان له هه‌رێمى كوردستان و ئاماژه‌ى به‌وه دا كه هه‌ر چه‌نده ڕه‌وشى ئاواره‌كان قورسه، به‌ڵام ئه‌وان هه‌ست به غه‌ریبى ناكه‌ن و له هه‌رێمى كوردستان له‌ناو كه‌سوكارى خۆیاندان. هه‌روه‌ها هیواى خواست حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان بتوانێت سوود له تواناكانى مامۆستا و دكتۆر و كارمه‌ند و پیشه‌وه‌رانى ئاواره وه‌ربگرێت و ده‌رفه‌تى كاریان بۆ بڕه‌خسێنێت، تا بتوانن بارى ژیانى خۆیان باشتر بكه‌ن، هاوكاریى ئه‌و قوتابییه مه‌سیحیانه‌ش بكات كه له خوێندن دابڕاون، تا بتوانن بكه‌ونه‌وه به‌ر خوێندن و تاقیكردنه‌وه‌كانیان نه‌فه‌وتێت.
به‌ڕێز پاتریارك هه‌موو ئاماده‌ییى كه‌نیسه‌ى كاسۆلیكیشى ده‌ربڕى بۆ ئه‌وه‌ى په‌یوه‌ندییه‌كانى خۆى له‌گه‌ڵ ڤاتیكان و جیهانى مه‌سیحى به‌كار بێنێت تا له‌گه‌ڵ حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان هاوكاریى ئاواره‌كان بكه‌ن. ئاماژه‌ى به‌وه‌ش دا كه له دوایین دیداریدا له‌گه‌ڵ قه‌داسه‌تى پاپاى ڤاتیكان، باسى له هه‌موو هاوكاریه‌كانى خه‌ڵك و حكوومه‌تى هه‌رێمى كوردستان بۆ ئاواره مه‌سیحییه‌كان و ته‌واوى په‌نابه‌ران و ئاواره‌كانى دیكه له هه‌رێمى كوردستان كردووه و ڕۆڵى هه‌رێمى كوردستان و حكوومه‌تیان له‌مباره‌یه‌وه به‌رز هه‌ڵسه‌نگاندووه. هه‌روه‌ها هیواى خواست حكوومه‌تى عیراقیش ڕۆڵى خۆى ببینێت و باشتر به ده‌نگ ئاواره‌كانه‌وه بچێت و هاوكاریى زیاتریان بكات.
لاى خۆیه‌وه به‌ڕێز نێچیرڤان بارزانى دووپاتى كرده‌وه كه هه‌رێمى كوردستان بێ جیاوازى پێشوازى له هه‌موو ئاواره و په‌نابه‌ران كردووه و ئه‌وه‌ى له توانایدا بووبێت، هاوكارى كردوون و یارمه‌تى داون، به هه‌مان شێوه‌ش به‌رده‌وام ده‌بن، هه‌روه‌ها سوپاسى به‌ڕێز پاتریاركى كرد كه وێنه‌یه‌كى باشى هه‌رێمى كوردستانى گه‌یاندووه‌ته ڤاتیكان و جیهانى مه‌سیحى. بۆ چاره‌سه‌ركردنى كێشه‌كانى ئاواره مه‌سیحییه‌كانیش، بڕیارى دا لیژنه‌یه‌كى تایبه‌ت بۆ به‌دواداچوونى كێشه‌كان و دۆزینه‌وه‌ى چاره‌سه‌رى، له لایه‌نه په‌یوه‌نداره‌كانى حكوومه‌ت، پێك بهێنرێت.
بەغدا، عیراق - شاندێکى حکومەتى هەرێمى کوردستان کە پێکهاتبوو لە بەڕێزان کریم سنجارى، وەزیرى ناوخۆو د. على سندى، وەزیرى پلاندانان وفەلاح مستەفا، بەرپرسى پەیوەندیەکانى دەرەوەى حکومەت، لە بەغدا بەشداریان لە کۆبوونەوەیەکى هاوبەشى حکومەتى عیراق و ئاژانسەکانى سەر بە رێکخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان ووڵاتانى کۆمەک بەخش کرد، کە بەمەبەستى دانانى بەرنامەیەکى گونجاو بۆ چۆنیەتى کۆمەک کردنى ئەو ئاوارانەى لە هەرێمى کوردستان و ناوچەکانى دیکەى عیراقن.
کۆبوونەوەکە بە ئامادەبوونى بەڕێزان ساڵح موتڵەگ جێگرى سەرۆک وەزیرانى عیراق بۆ کاروبارى ئاوەدانکردنەوەو خزمەتگوزارى وئیبراهیم جەعفەرى، وەزیرى دەرەوە وهۆشیار زێبارى، وەزیرى دارایى و جاسم محمد، وەزیرى کۆچ و کۆچبەران و جاکلین بادکۆک یاریدەدەرى نوێنەرى تایبەتى سکرتێرى گشتى نەتەوە یەکگرتووەکان لە عیراق و باڵیۆز و نوێنه‌رانی وڵاتانی كۆمه‌ك به‌خش به ئاواره‌كان لە عیراق بەڕێوەچوو.
له‌كۆبونه‌وه‌كه‌دا باس لە بارودۆخى ناهەموارى ئاوارەکانى سوریاو ناوخۆى عیراق کرا کە ژمارەیان گەیشتۆتە دوو ملیۆن و 400 هەزار کەس. رێژەیەکى زۆرى ئەو ژمارەیە لە هەرێمى کوردستانن.
سەبارەت بەو قەیرانەى دووچارى هاتوون بەهۆى زۆرى پەنابەران و کەمبوونەوەى دارایى عیراق بەهۆى ئاستى نزمى نرخى نەوت و شەڕى بەردەوام لەگەڵ رێکخراوی تێرۆرستی دەولەتی ئیسلامی، ناسراو بە داعش، ساڵح موتڵه‌گ داواى لە باڵیۆزى وڵاتانى کۆمەک بەخش کرد کە یارمەتى عیراق بدەن بۆ سەرخستنى پلانى ستراتیژى نەتەوە یەکگرتووەکان لە عیراق و باشکردنى گوزەرانى ئاوارەکان لەم قۆناغەدا کە پێویستى بە پێنج ملیار دۆلار هەیە. ئاماژه‌ی به‌وه‌شكرد کە لە تواناى عیراقدا نییە بە تەنها کۆمەکى ئەو ژمارە زۆرەى ئاوارە بکات.
لەلای خۆیەوە، ئیبراهیم جەعفەرى، وەزیرى دەرەوەى عیراقى فیدڕالی باسی لە بوونی ئەو ژمارە زۆرەى پەنابەران کرد وەکو ئاستەنگێکى گەورە لەبەردەم بارى ئابوورى وئەمنى عیراق.
دواتر جاسم محمد وەزیرى کۆچ و کۆچبەران بە ژمارەو داتا ئاست ورەوشى ئاوەرەکان و پەناهەندەکان وشوێنى نیشتەجێبوون و پێداویستىان خستەڕوو وباسی لە هەبوونی رێژەیەکى یەکجار زۆرى ئاوارەکانى عیراق لە هەرێمى کوردستان کرد.
پاشان هۆشیار زێبارى، وەزیرى دارایى عیراق گووتى ئێستا عیراق دووچارى قەیرانێکى ئابوورى گەورە بۆتەوەو بەهۆى دابەزینى نرخى نەوت. هەروەها گووتى ئاوارەبوونى ئەو ژمارە زۆرەى خاڵک رەگیکى سیاسی هەیە کە بەهۆى تیرۆرستانى داعش دروستبووە، بۆیە رێگەچارە ئەوەیە کە دەبێ زەمینەى گەڕانەوە بۆ ئاوارەکان بڕەخسێ تا بگەڕێنەوە جێگەوڕێگەى خۆیان و ژیانیان بپارێزرێت.
جەختى کردەوە کە حکومەتى فیدڕالی ئەمساڵ بڕى 770 ملێۆن دۆلارى خەرج کردووەو جگە لە بڕى 150 ملیۆن دۆلارى وەزارەتى کۆچ و کۆچبەران. هاوکات داواى لە دیپلۆماتکاران کرد کە هانى وڵاتەکانیان بدەن بۆ یارمەتیدانى زیاترى ئاوارەکان لە عیراق.
پاشان د. عەلى سندى، وەزیرى پلاندانانى حکومەتى هەرێمى کوردستان باسى لە بارو گوزەرانى خراپى ئاوارەکان لە هەرێم کرد. گووتی کە بوونی ژمارەیەکی زۆر لە ئاوارە، هەرێمى تووشى قەیرانێکى گەورەى ئابوورى کردووە، چونکە لە لایەک نرخى نەوت دابەزیوە لەلایەکى تر پرسە هەڵواسراوەکانى نێوان هەولێرو بەغدا بە تەواوى چارەسەر نەکراون.
جێگەى باسە بەهۆى قەیرانى سوریاو دەستبەسەرداگرتنى موسڵ و چەند ناوچەیەکى دیکەى عیراق لەلایەن تیرۆرستانى داعش و نەمانى ئاسایش و سەقامگیرى لەو ناوچانە رێژەیەکى زۆرى هاوڵاتیان ئاوارەى هەرێمى کوردستان و رومادى و بەغدابوون.