نورایی ـ در پی اعتراض سرکنسولگری جمهوری اسلامی به دولت اقلیم کردستان عراق درباره تردد گروهک‌های تروریستی به داخل کشورمان از منطقه کردستان عراق؛ نظر نماینده اقلیم کردستان عراق در ایران و پاسخ اقلیم کردستان عراق در این باره را جویا شدیم.

وی با بیان این که ارتباط ایران و اقلیم کردستان استراتژیک بوده و اقلیم به آن پایبند است، گفت: اگر اثبات شود گروهک‌هایی که در اقلیم حضور دارند در اقدامات تروریستی نقش داشته‌اند فعالیت‌شان در اقلیم ممنوع می‌شود و از خاک اقلیم اخراج می‌شوند. گفت‌وگوی خراسان با «ناظم دباغ» نماینده اقلیم کردستان عراق در ایران را در ادامه می‌خوانید.

واکنش اقلیم کردستان عراق به اعتراض سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران به تردد گروهک‌های تروریستی به داخل کشور از منطقه کردستان عراق به دولت اقلیم کردستان عراق چه خواهد بود؟

 حوادث و اتفاقات از این دست در اختیار ما نیست. سرکنسولگر ایران در جلسه‌ای مستقیم اعتراض جمهوری اسلامی را به مسئول دفتر روابط خارجی اقلیم کردستان عراق تقدیم کرده است. در همین جلسه، مسئول دفتر روابط خارجی اقلیم کردستان عراق تأکید کرده ما هیچ‌گاه قبول نمی‌کنیم که از خاک اقلیم کردستان عراق نیرو یا گروهی باعث تعدی و ایجاد ناامنی برای جمهوری اسلامی بشود و همچنین تأکید شد که موضوع بررسی و با آن برخورد خواهد شد.

اقلیم چگونه این موضوع را بررسی خواهد کرد؟

در وهله اول بررسی خواهد شد که این تیم‌ها آیا از اقلیم کردستان عراق وارد ایران شده‌اند یا از مرز ترکیه و در وهله بعدی بررسی می‌شود که آن‌ها به چه گروهی وابسته هستند. پس از این بررسی‌ها برخورد قاطع با این گروهک‌ها انجام خواهد شد. نکته مهم این است که این اتفاقات اولین بار نیست و آخرین بار هم نخواهد بود. بنابراین به طور جدی اقلیم و جمهوری اسلامی باید برای برخورد با این تحرکات هماهنگی داشته باشد تا برای همیشه جلوی این‌گونه اقدامات گرفته شود.

چه اقداماتی برای برخورد با این گروهک ها انجام می شود؟

 اگر اثبات شود گروهک‌هایی که در اقلیم حضور دارند در این اقدامات تروریستی نقش داشته‌اند فعالیت آن‌ها محدود می‌شود و حق حضورشان در خاک اقلیم گرفته خواهد شد. هر گروهک که علیه جمهوری اسلامی ایران وارد فعالیت تروریستی شود ضمن محدود کردن فعالیت حضورشان در اقلیم ممنوع و از خاک اقلیم اخراج می‌شوند.

احتمال می‌دهید که چه گروه‌هایی در حملات تروریستی علیه ایران نقش داشته‌اند؟

 ما نمی‌توانیم دراین باره احتمالی بدهیم.

آیا این حرکات تروریستی سابقه داشته است؟

 در گذشته اگر مطمئن می‌شدیم که در اقدامات تروریستی انجام شده گروه‌های مستقر در اقلیم نقش داشته‌اند با آن‌ها برخورد می‌شده است.

این برخورد چگونه بوده است؟

 اقلیم بنا بر شرایطی که وجود داشته با آن‌ها برخورد کرده است.

یعنی آن‌ها را اخراج کرده یا فعالیت‌شان را محدود کرده است؟

 اقلیم با همه گروه‌های اپوزیسیون کُرد ایرانی که در اقلیم حضور دارند، توافق کرده نباید اقدامات تروریستی یا تحرکات ضدایرانی داشته باشند و اگر غیر از این باشد، اقلیم به شدت با آن‌ها برخورد خواهد کرد. یعنی اول به آن‌ها تذکر داده می‌شود سپس به صورت قاطع با آن‌ها برخورد می‌شود.

اقلیم درباره اتاق‌های فکری که به وسیله برخی کشورهای منطقه از جمله عربستان حمایت مالی و معنوی می‌شوند چه برخوردی داشته است؟

 وجود این اتاق‌ها از سوی اقلیم کردستان تکذیب شده است. براساس بررسی‌ها و اطلاعات ما این موضوع صحیح نیست. اقلیم کردستان جایی برای توطئه و اقدامات تروریستی علیه ایران نیست و به آن‌ها اجازه هم داده نخواهد شد، چرا که اقلیم کردستان عراق و جمهوری اسلامی ایران رابطه و پیمان استراتژیک با یکدیگر دارند. اقلیم کردستان عراق به پیمان استراتژیک خود با جمهوری اسلامی پایبند است.

به نظر شما اقدامات تروریستی اخیر در مرزهای غربی جمهوری اسلامی از کجا نشأت گرفته است؟

 ممکن است توسط گروه‌های قاچاق مواد مخدر و اشرار منطقه انجام شده باشد و شاید گروه‌های وابسته به داعش این اقدامات را انجام داده باشند طبق اطلاعات منتشر شده در رسانه‌ها تروریست‌ها کُرد نبوده‌اند.

امنیت مرزها در اقلیم کردستان چگونه تامین می‌شود؟

 توسط نیروهای پلیس امنیت اقلیم زیر نظر دولت مرکزی.

نیروهای خارجی در مرزها حضور ندارند؟

خیر فقط نیروهای پلیس امنیت مرز اقلیم.

مرز مشترک اقلیم کردستان عراق با جمهوری اسلامی ایران چقدر است؟

 بیشتر از 420 کیلومتر مرز مشترک است و خدا را  شکر امنیت مرزها در حد مطلوب بوده است. البته مرزها مشکلات خاص خود را دارند و محدود به مرز مشترک اقلیم و ایران نیست.

نظر شما درباره دیوارکشی ترکیه در مرزهای مشترکش با ایران و عراق چیست؟

 این دیوارسازی جدا کردن فرهنگ و زمین است. دیوارکشی راه حل مناسبی برای مشکلات نخواهد بود و به جای دیوار باید به دنبال راه حل سیاسی بود.

به نظر شما هدف ترکیه از این اقدام چیست؟

 ترکیه پس از این که با اقدامات نظامی نتوانست به اهدافش دست پیدا کند به دیوارکشی رو آورد؛ حالا اگر پس از اتمام این کار مشکلاتش ادامه پیدا کرد، می‌خواهد در داخل خاک خود دیوار نصب کند.

آیا دولت آینده عراق در ساختار اقلیم کردستان تغییر ایجاد می‌کند؟

 خیر ؛ دولت مرکزی ارتباطی با ساختار اقلیم ندارد و آن چیزی که به ساختار اقلیم ارتباط دارد تصمیم گروه‌های سیاسی کُرد در انتخابات است و این‌که کدام گروه رأی بیشتری می‌آورد، سپس به توافقات بین گروه‌های سیاسی اقلیم بستگی دارد که تصمیم بگیرند که چه ساختاری برای اقلیم ترسیم کنند.

 رووداو / نماینده حکومت اقلیم کردستان در تهران اعلام کرد ایران براساس قوانین بین‌المللی و براساس عرف و توجه به نیاز اقلیم کردستان به آب، انعطاف نشان داده و بخشی از آب زاب کوچک را رها کرده است و می‌گوید: "ما نیز باید درک کنیم که ایران این سد را برای ذخیره آب ساخته است".

 ناظم عمر نماینده حکومت اقلیم کردستان بی‌اثر بودن گفتگوها با ایران را در موضوع حل مساله آب رد کرد و می‌‌گوید برخلاف ترکیه، ایران عرف و حقوق همسایگی را مدنظر قرار داده و بخشی از این آب را برای زاب کوچک رها ساخته، اما اضافه می‌کند: "نباید منتظر بود همچون سابق ایران تمام آب را رها کند، چون آنها به مدت ده سال برای ساخت این سد وقت صرف کرده‌اند و برای آن هزینه کرده‌اند، مسلما آن را برای ذخیره هوا نساخته‌اند".

به علت مسدودکردن آب زاب کوچک از طرف ایران، قلعه‌دزی دچار کم‌آبی شده و حکومت اقلیم کردستان نیز بیانیه‌ای صادر کرده و اعلام کرده است: "مسدودکردن آب زاب کوچک در حالیست که اول خرداد زمان بازکردن آب است نه مسدودکردن آن"

‌این اولین بار نیست که ایران با مسدودکردن آب زاب کوچک چند منطقه از جنوب کردستان را دچار کم‌آبی می‌کند و موجب نابودی سرمایه‌ی ماهی‌های منطقه و ضرر فراوان به محصولات کشاورزی می‌شود، همچنین ایجاد مشکل در تامین آب شرب منطقه به ویژه مرکز شهر قلعه‌دزی.

ناظم عمر نماینده حکومت اقلیم کردستان در تهران می‌گوید: "ایران سالها قبل شروع به ساخت این سد کرده است و می‌بایست حکومت اقلیم کردستان از همان زمان درک می‌کرد که ایران چه هدفی دارد و به فکر آینده خود باشد"

با مسدود کردن آب زاب کوچک، سد دوکان دچار مشکل کاهش سطح آب شده و روزانه چندین متر آب این سد کاهش می‌یابد. ناظم عمر معتقد است که ایران بار دیگر باز در آینده آب زاب کوچک را خواهد بست؛ "اما ١٠٠٪ آب را نخواهد بست و می‌خواهد سدی را که ساخته پر کند"

از زمانی که ایران اقدام به مسدودکردن آب کرده، مسئولین اقلیم کردستان در تلاش هستند تا حداقل میزان این مسدودسازی کاهش یابد تا زمانی که بتوانند سدهای بیشتری بسازند. نماینده حکومت اقلیم کردستان در تهران خواهان اینست  که حکومت اقلیم کردستان برای مساله آب به راه‌حل بلندمدت فکر کند: "ایران سدهای خود را پر خواهد کرد و با همین هدف نیز اینها را ساخته است، به همین دلیل حکومت اقلیم کردستان نیز باید به فکر راه‌حل باشد".

مدیر سدهای اقلیم کردستان می‌گوید برخلاف گفته مقامات ایرانی سطح آب زاب کوچک در اقلیم کردستان مرتب در حال کاهش است. اکرم احمد به رووداو می‌گوید: "مقامات ایرانی می‌گویند که آب زاب کوچک را به نسبت زیادی مسدود نکرده‌اند، اما سطح آب زاب کوچک در اقلیم روزانه در حال کاهش است".

اکرم احمد اضافه می‌کند: "از زمان مسدودساختن آب زاب کوچک، از روز دوم ماه جاری، میزان مسدودسازی حدود ٥٠٪ بوده است، اما در حال حاضر به ٧٠٪ افزایش یافته است، یعنی روز به روز این میزان در حال افزایش است".

همچنین محمد حسن، مسئول اداره آب قلعه‌دزی به رووداو اعلام کرده است که به علت کاهش میزان آب مجبورند سطح رودخانه را کاهش دهند و می‌گوید: "در راستای جلوگیری از عدم توقف پروژه آب قلعه‌دزی، بایستی روزانه سطح رودخانه را کاهش دهیم تا از این طریق بتوانیم آب را تجمیع کنیم"